प्रोस्थेटिक्स आणि ऑर्थोटिक्समध्ये करिअर कसे करावे?, पात्रता, अभ्यासक्रम, कार्य, आणि पगार जाणून घ्या

ऑर्थोटिक्स आणि प्रोस्थेटिक्स हे प्रशिक्षित वैद्यकीय व्यावसायिक आहेत जे ऑर्थोटिक आणि कृत्रिम उपकरणांची योजना, विकास, फिट आणि सुधारित करतात. या उपकरणांमध्ये कृत्रिम हात आणि पाय यासारख्या ऑर्थोसेस ब्रेसेसचा समावेश होतो.

ऑर्थोटिस्ट आणि प्रोस्थेटिस्ट अपंग रूग्णांना आधार देतात. ते त्यांना प्रोस्थेटिक्सशी जोडतात आणि त्यांना स्थिरता परत मिळविण्यात मदत करतात. अनेकवेळा अपघातात लोकांचे हात पायही तुटतात. ऑर्थोटिस्ट आणि प्रोस्थेटिस्ट त्यांच्या जीवनात सहाय्यक उपकरणे निश्चित करण्यात आणि गतिशीलता प्रदान करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.

अपघातांना बळी पडणारे लोक अनेकदा आयुष्यभरासाठी अपंगत्वाचे बळी ठरतात. ऑर्थोटिस्ट आणि प्रोस्थेटिस्ट त्यांच्या जीवनात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. जरी ते मूळ अंग परत आणू शकत नसले तरी ते ऑर्थोटिक ब्रेसेस किंवा ऑर्थोसेस यांसारख्या कृत्रिम अवयवांमध्ये बसवून त्यांना स्थिरता प्रदान करू शकतात.

करिअर म्हणून प्रोस्थेटिक्स आणि ऑर्थोटिक्सची निवड -

ऑर्थोटिस्ट आणि प्रोस्थेटिस्टचे करिअर प्रत्येकासाठी योग्य आहे, मग तो मुलगा असो किंवा मुलगी. अपंग लोक सहसा इतरांवर आयुष्यभर अवलंबून असतात. ऑर्थोटिस्ट आणि प्रोस्थेटिस्ट अशा रुग्णांना इतरांवर अवलंबून न राहता त्यांची दैनंदिन कामे करण्यासाठी स्थिरता आणि गतिशीलता मिळविण्यात मदत करतात. कोणीही या ऑर्थोटिस्ट किंवा प्रोस्थेटिस्ट करिअरची निवड करू शकतो.

प्रोस्थेटिक्स आणि ऑर्थोटिक्समध्ये बॅचलर हा एक करिअर पर्याय आहे ज्यांना फार्माकोलॉजी, विच्छेदन शस्त्रक्रिया आणि अगदी ग्राफिकल कम्युनिकेशन यासारख्या विषयांचा अभ्यास करण्याची इच्छा आहे जे जवळजवळ प्रत्येक डोमेनमधील रुग्णांना मदत करतात. हा कोर्स घेतल्याने विद्यार्थ्यांना कोणत्याही कृत्रिम किंवा ऑर्थोटिक रोग असलेल्या रूग्णांवर उपचार करण्यासाठी व्यावसायिक दृष्टिकोन स्वीकार करण्यास सक्षम बनवतात. 

प्रोस्थेटिक्स आणि ऑर्थोटिक्समधील बॅचलर ऑफ आर्ट्स (BPO) अभ्यासक्रमाची रचना देशात होत असलेल्या वैद्यकीय प्रगतीनुसार करण्यात आली आहे. हे विद्यार्थ्यांना न्यूरोमस्क्यूलर आणि लोकोमोटर विकारांच्या पुनर्वसन उपचारांचा तपशीलवार अभ्यास प्रदान करते. इतकेच नाही तर हा कोर्स विद्यार्थ्यांना शारीरिक आरोग्याच्या क्षेत्रात सक्षम बनवण्यास मदत करतो. बॅचलर इन प्रोस्थेटिक्स अँड ऑर्थोटिक्स हा 4 वर्षांचा पूर्णवेळ अंडरग्रेजुएट कोर्स आहे जो प्रोस्थेटिक्समध्ये तीन महिने आणि ऑर्थोटिक्समध्ये तीन महिने एकूण सहा महिन्यांच्या अनिवार्य प्रशिक्षणासह पूर्ण केला जातो.

अभ्यासक्रमात शिकविले जाणारे काही विशेष विषय -

* बायोमेकॅनिक्स

* प्रोस्थेटिक सायन्स

*  ऑर्थोटिक विज्ञान

* गतिशीलता आणि पुनर्वसन सहाय्य

*  विच्छेदन शस्त्रक्रिया आणि इमेजिंग विज्ञान

*  सहाय्यक तंत्रज्ञान

* औषध

* ग्राफिकल संप्रेषण

* हाडांचे आजार

सर्व ऑर्थोटिस्ट आणि प्रोस्थेटिस्ट यांनी ऑर्थोटिक्स आणि प्रोस्थेटिक्समध्ये पदव्युत्तर पदवी पूर्ण करणे आवश्यक आहे. मास्टर प्रोग्राम पूर्ण होण्यासाठी सहसा 2 वर्षे लागतात. या कार्यक्रमांमध्ये वरच्या आणि खालच्या अंगांचे ऑर्थोटिक्स आणि प्रोस्थेटिक्स, स्पाइनल ऑर्थोटिक्स आणि प्लास्टिक उत्पादनासाठी वापरल्या जाणार्‍या इतर साहित्याचा समावेश होतो. याव्यतिरिक्त, ऑर्थोटिक्स आणि प्रोस्थेटिक्स प्रोग्राममध्ये एक क्लिनिकल घटक असतो ज्यामध्ये विद्यार्थी ऑर्थोपेडिस्ट किंवा प्रोस्थेटिस्टच्या मार्गदर्शनाखाली काम करतो. 

पात्रता

* बारावीच्या बोर्ड परीक्षांमध्ये भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र आणि इंग्रजी विषयांमध्ये किमान 50% गुण मिळवा. 

*  महाविद्यालयांचे उच्च रँकिंग कट-ऑफ साफ करण्यासाठी राष्ट्रीय पात्रता कम प्रवेश परीक्षेत (NEET) चांगली रँक मिळवा

*अभ्यासक्रमाचा अभ्यास करण्यासाठी संस्थांद्वारे घेतल्या जाणाऱ्या विविध प्रवेश परीक्षांमध्ये उत्तीर्ण व्हा

सर्वोच्च संस्था

*  ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ फिजिओथेरपी अँड रिहॅबिलिटेशन

*  नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ लोकोमोटर डिसॅबिलिटीज, कोलकाता

*  ख्रिश्चन मेडिकल कॉलेज, तामिळनाडू

*अरुणाचल युनिव्हर्सिटी ऑफ स्टडीज (AUS)

* आर्यभट्ट ज्ञान विद्यापीठ

* चक्रधर इन्स्टिट्यूट ऑफ रिहॅबिलिटेशन सायन्सेस, भुवनेश्वर

*  ईश्वर इन्स्टिट्यूट ऑफ प्रोस्थेटिक्स अँड ऑर्थोटिक्स, चेन्नई

प्रोस्थेटिक्स आणि ऑर्थोटिक्सचे कार्य -

ऑर्थोटिक्स आणि प्रोस्थेटिक्स सामान्यत: खालील कार्ये करतात:

*  रुग्णांच्या गरजा निश्चित करण्यासाठी त्यांचे मूल्यांकन आणि मुलाखत घेणे 

*  रुग्णाच्या शरीराचा तो भाग मोजा किंवा मुद्रित करा जेथे ब्रेस किंवा कृत्रिम अवयव लावायचे आहे.

* डॉक्टरांच्या प्रिस्क्रिप्शनवर आधारित ऑर्थोपेडिक आणि कृत्रिम उपकरणांची रचना आणि निर्मिती

* ऑर्थोटिक किंवा प्रोस्थेटिक उपकरणासाठी वापरल्या जाणार्‍या सामग्रीची निवड करणे 

*  रुग्णांना त्यांची उपकरणे वापरण्यास आणि त्यांची काळजी घेण्यास सूचना देणे 

*  कृत्रिम आणि ऑर्थोटिक उपकरणे समायोजित करा, दुरुस्त करा किंवा बदला 

नोकरी आणि पगार

आरोग्य सल्लागार, व्याख्याता, उत्पादन युनिट किंवा पुनर्वसन केंद्राची स्थापना करू शकतात.

संभाव्य पगार प्रत्येक करिअर पर्यायानुसार बदलतो. ते प्रतिवर्ष INR 25,000 ते 3.5 लाखांपर्यंत असू शकते.