शारदीय नवरात्रीच्या पाचव्या दिवशी देवी स्कंदमाता, दुर्गा देवीचे पाचवे रूप आहे. स्कंदकुमार कार्तिकेयची आई असल्यामुळे तिचे नाव स्कंदमाता ठेवण्यात आले आहे. भगवान स्कंद त्यांच्या मांडीवर बालस्वरूपात विराजमान आहेत.देवासुर नावाच्या राक्षसाने वाराणसीमध्ये संत आणि सामान्य लोकांचा छळ सुरू केला. देवासुरापासून लोकांचे रक्षण करण्यासाठी माता स्कंदमातेने त्याचा वध केला होता. या घटनेनंतर माँ दुर्गेच्या या रूपाची पूजा होऊ लागली.
विदिशा -
मध्य प्रदेशातील विदिशा येथील जुन्या बसस्थानकाजवळ सांकल कुआंजवळ माँ दुर्गा मंदिर आहे. या मंदिराची स्थापना 1998 साली झाली. येथे दुर्गा देवीच्या स्कंद रूपाची पूजा केली जाते. नवरात्रीच्या पाचव्या दिवशी येथे विशेष आरती केली जाते. तसेच नवरात्रीत अखंड ज्योती तेवत राहते.देवीच्या नऊ रूपांपैकी पाचवे रूप स्कंद माता येथे विराजमान आहे.नवरात्रीच्या वेळी येथे घटस्थापना केली जाते आणि नवरात्रीच्या पंचमीला माताजीची विशेष सजावट करून महाआरती केली जाते. ." या दिवशी मंदिरात विशेष सजावटही केली जाते. पंचमीच्या दिवशी विशेष भव्य आरती केली जाते. मंदिरात अखंड ज्योत पेटते. दहा वर्षांपासून अखंड ज्योत तेवत आहे. उर्वरित नवरात्रांमध्ये 51 दिवे असतात. भक्तांच्या मनोकामना पूर्ण करण्यासाठी हे दिवे लावले जातात
वाराणसी-
वाराणसीच्या जगतपुरा भागातील बागेश्वरी देवी मंदिर परिसरात दुर्गा मातेच्या पाचव्या रूपाचे म्हणजेच स्कंदमातेचे मंदिर आहे. काशीखंड आणि देवी पुराणातही दुर्गेच्या या रूपाचा उल्लेख आहे.माता दुर्गा या रूपाने काशीचे रक्षण करते. नवरात्रोत्सवानिमित्त या मंदिरात भाविकांची मोठी गर्दी असते. नवरात्रीनिमित्त सकाळी साडेसहा ते रात्री नऊ या वेळेत दर्शन होते. सामान्य दिवशी हे मंदिर दुपारी बंद असते.
