Vishwakarma Kausal Samman Yojana 77 व्या स्वातंत्र्य दिनानिमित्त पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी लाल किल्ल्यावरून देशाला संबोधित करताना कारागीर आणि कारागीरांसाठी 'विश्वकर्मा योजना' जाहीर केली. मोदी मंत्रिमंडळाने बुधवारी या योजनेला मंजुरी दिली आहे. याचे पूर्ण नाव PM 'विश्वकर्मा कौशल सन्मान योजना' किंवा 'PM विकास योजना' (PM Vishwakarma Kaushal Samman Yojana - PM VIKAS) आहे. ही योजना विशिष्ट शैलीतील कुशल कुशल कामगारांसाठी असेल. 'विश्वकर्मा योजने'मध्ये 13 ते 15 हजार कोटी रुपयांची गुंतवणूक होणार आहे.
17 सप्टेंबर 2023 रोजी विश्वकर्मा पूजेच्या निमित्ताने 'विश्वकर्मा योजना' सुरू करण्यात येणार आहे. हाच दिवस पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचाही वाढदिवस आहे. अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 1 फेब्रुवारी रोजी सादर केलेल्या सर्वसाधारण अर्थसंकल्पात या योजनेची घोषणा केली होती. या अंतर्गत केवळ आर्थिक मदतच द्यायची नाही तर प्रशिक्षण, आधुनिक तंत्रज्ञान आणि हरित तंत्रज्ञान, ब्रँड्सची जाहिरात, डिजिटल पेमेंट आणि स्थानिक आणि जागतिक बाजारपेठांशी कनेक्टिव्हिटीसह सामाजिक सुरक्षा याबद्दल माहिती दिली जाते.
'विश्वकर्मा योजने'चा उद्देश कौशल्य प्रशिक्षण, तंत्रज्ञान आणि आर्थिक सहाय्य देऊन देशभरातील कारागीर आणि कारागीरांच्या क्षमता वाढवणे हा आहे. या योजनेअंतर्गत कुशल कारागिरांना एमएसएमईशी जोडले जाईल, जेणेकरून त्यांना चांगली बाजारपेठ मिळू शकेल.
योजनेचा लाभ कोणाला मिळणार?
या योजनेचा सर्वाधिक अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, ओबीसी, महिला आणि दुर्बल घटकांना फायदा होईल. सुतार, सोनार, शिल्पकार आणि कुंभार या क्षेत्रात काम करणाऱ्या लोकांना पीएम विश्वकर्मा योजनेचा लाभ मिळणार आहे. याद्वारे कारागिरांच्या उत्पादनांचा आणि सेवांचा दर्जा वाढविण्याचा तसेच त्यांना देशांतर्गत बाजारपेठ आणि जागतिक बाजारपेठेशी जोडण्याचा सरकारचा प्रयत्न आहे.
विश्वकर्मा योजनेची विशेष वैशिष्ट्ये:-
या योजनेअंतर्गत नवीन कौशल्ये, साधने, क्रेडिट सपोर्ट आणि मार्केट सपोर्ट प्रदान केला जाईल.
या योजनेअंतर्गत दोन प्रकारचे कौशल्य प्रशिक्षण दिले जाईल - मूलभूत आणि प्रगत.
प्रशिक्षणादरम्यान दररोज 500 रुपये मानधनही दिले जाणार आहे.
आधुनिक साधने खरेदी करण्यासाठी सरकार 15,000 रुपयांची मदत देणार आहे.
एक लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज दिले जाईल. यावर कमाल 5% व्याज असेल.
एक लाखाच्या मदतीनंतर पुढील टप्प्यात 2 लाखांपर्यंतचे कर्ज उपलब्ध होईल.
ब्रँडिंग, ऑनलाइन मार्केट अॅक्सेस यासारखे समर्थन दिले जाईल.