26/11 Mumbai Attack : 26/11 भारतीय इतिहासातील काळा दिवस
शनिवार, 26 नोव्हेंबर 2022 (11:11 IST)
26 नोव्हेंबर 2008 रोजी मुंबईच्या ताज हॉटेल वर हल्ला. हा भारतीय इतिहासातील तो काळा दिवस आहे जो कोणीही विसरू शकत नाही. या दहशतवादी हल्ल्यात 160 हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला होता आणि 300 हून अधिक जण जखमी झाले होते. 26/11 च्या दहशतवादी हल्ल्यात मृत्युमुखी पडलेले नागरिक, शहीद झालेले पोलिस आणि जवानांना श्रद्धांजली अर्पण करण्यात येत आहे.
26/11 हल्ल्याला 14 वर्ष पूर्ण झाली असून राजकीय नेत्यांनी शहीदांना वाहिली श्रद्धांजली महाराष्ट्राचे राज्यपाल भगतसिंग कोश्यारी आणि मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी 14 वर्षांपूर्वी मुंबईवर हल्ला करणाऱ्या दहशतवाद्यांशी लढताना आपल्या प्राणांची आहुती देणाऱ्या शहीदांना श्रद्धांजली वाहिली आहे.
या दहशतवादी हल्ल्याच्या स्मृती अजून ताज्या आहेत. अजमल कसाबला नुकतीच पुण्यातील येरवडा कारागृहात फाशी देण्यात आल्यामुळे आज आयोजित करण्यात आलेल्या श्रद्धांजली सभेला वेगळे महत्त्व प्राप्त झाले आहे. मुंबईसह देशातील इतरही भागांमध्ये 26/11 च्या शहिदांना श्रद्धांजली अर्पण करण्यात येत आहे.
काय आणि कसे घडले जाणून घ्या -
त्या दिवशी पाकिस्तानातून आलेल्या जैश-ए-मोहम्मदच्या 10 दहशतवाद्यांनी मुंबईत बॉम्बस्फोट आणि गोळीबार करून दहशत माजवली होती. या दहशतवादी हल्ल्याला 14 वर्षे पूर्ण होत आहेत, पण हा भारतीय इतिहासातील तो काळा दिवस आहे जो कोणीही विसरु शकत नाही. या दहशतवादी हल्ल्यात 160 हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला होता आणि 300 हून अधिक जण जखमी झाले होते.
हल्ल्याच्या तीन दिवस आधी म्हणजेच 23 नोव्हेंबरला हे दहशतवादी कराचीहून सागरी मार्गाने बोटीने मुंबईत पोहोचले होते.
छत्रपती शिवाजी रेल्वे टर्मिनलवर गोळीबार झाल्याची माहिती पोलिसांना मिळाली. येथील रेल्वे स्थानकाच्या मुख्य हॉलमध्ये दोन हल्लेखोरांनी अंदाधुंद गोळीबार केल्याचे सांगण्यात आले. या हल्लेखोरांपैकी एक मोहम्मद अजमल कसाब होता, त्याला फाशी देण्यात आली आहे. दोन हल्लेखोरांनी AK47 रायफलने 15 मिनिटे गोळीबार केला, 52 लोक ठार झाले आणि 100 हून अधिक जखमी झाले.
दहशतवाद्यांचा हा गोळीबार केवळ शिवाजी टर्मिनलपुरता मर्यादित नव्हता. दक्षिण मुंबईतील लिओपोल्ड कॅफे हे देखील दहशतवादी हल्ल्याचे लक्ष्य बनलेल्या काही ठिकाणांपैकी एक होते. मुंबईतील एका प्रसिद्ध रेस्टॉरंटमध्ये झालेल्या गोळीबारात ठार झालेल्या १० जणांमध्ये अनेक परदेशी नागरिकांचाही समावेश आहे.
भारतीय इतिहासातील सर्वात भीषण दहशतवादी हल्ल्याची कहाणी इथेच संपत नाही. २६/११ च्या तीन प्रमुख मोर्चांमध्ये मुंबईचे ताज हॉटेल, ओबेरॉय ट्रायडेंट हॉटेल आणि नरिमन हाऊस यांचा समावेश होता. हल्ला झाला तेव्हा ताजमध्ये 450 आणि ओबेरॉय येथे 380 पाहुणे होते. विशेषत: ताज हॉटेलच्या इमारतीतून निघणारा धूर ही नंतर मुंबईवरील या हल्ल्याची ओळख बनली.
सुरक्षा दल आणि दहशतवाद्यांमध्ये तीन दिवस चकमक सुरू होती. दरम्यान, मुंबईत स्फोट, जाळपोळ, गोळीबार आणि ओलीस ठेवण्याच्या घटना घडल्या आहेत. भारतातीलच नव्हे तर जगभरातील १.२५ अब्ज लोकांच्या नजरा ताज, ओबेरॉय आणि नरिमन हाऊसवर खिळल्या होत्या.
दोन हल्लेखोरांनी मुंबईतील ज्यूंचे मुख्य केंद्र असलेल्या नरिमन हाऊसवरही कब्जा केला. तेथे अनेकांना ओलीस ठेवले होते. त्यानंतर एनएसजी कमांडोंनी नरिमन हाऊसवर हल्ला केला आणि काही तासांच्या लढाईनंतर हल्लेखोरांचा खात्मा करण्यात आला पण एक एनएसजी कमांडोही शहीद झाला.
29 नोव्हेंबरच्या सकाळपर्यंत, नऊ हल्लेखोर दहशतवाद्यांचा खात्मा करण्यात आला होता आणि अजमल कसाब नावाचा एक हल्लेखोर पोलिसांच्या ताब्यात होता. परिस्थिती पूर्णपणे नियंत्रणात होती पण 160 हून अधिक लोकांना आपला जीव गमवावा लागला होता.