मुंबईत 26 नोव्हेंबर 2008 रोजी झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याने संपूर्ण देश हादरला होता. या घटनेच्या भीषणतेने सर्वांवरच भीतीचे सावट पसरले होते. या हल्ल्यात 166 जणांना आपला जीव गमवावा लागला आणि पीडितांच्या कुटुंबीयांच्या आठवणीत ते दिवस आजही ताजे आहेत. अतिरेक्यांनी निरपराध लोकांचा जीव घेतला तेव्हाचे ते भीषण दृश्य लोकांना आज ही विसरता येणे शक्य नाही.
आता तब्बल 16 वर्षांनंतर 26/11 च्या मुंबई दहशतवादी हल्ल्यातील आरोपी तहव्वूर राणाला लवकरच भारतात आणणार असल्याची बातमी आली आहे. ऑगस्ट 2024 मध्ये भारत-अमेरिका प्रत्यार्पण करारानुसार त्याला भारतात पाठवण्यास मंजुरी देण्यात आली. राणा सध्या लॉस एंजेलिस तुरुंगात आहे. 1 जानेवारी 2025 रोजी याला अंतिम स्वरूप देण्यात आले आहे.
पाकिस्तानी वंशाचा तहव्वूर राणा कुख्यात गुप्तचर संस्था ISI आणि दहशतवादी संघटना लष्कर-ए-तैयबाशी संबंधित होता. मुंबई हल्ल्यात त्यांनी सक्रिय भूमिका बजावली होती. लष्कर-ए-तैयबामध्ये सामील होण्यापूर्वी तहव्वूर राणा पाकिस्तानी लष्करात डॉक्टर म्हणून कार्यरत होता. आपल्या कार्यकाळात त्यांनी युद्धादरम्यान जखमी सैनिकांवर उपचार केले. त्याच्या लष्करी पार्श्वभूमीमुळे तो दहशतवादी कारवायांमध्ये खोलवर गुंतला.
तहव्वूर यांचा जन्म 12 जानेवारी 1960 रोजी पाकिस्तानातील हसनबदल जिल्ह्यात झाला होता. त्यांनी कॅडेट कॉलेजमधून वैद्यकीय शिक्षण घेतले. पाकिस्तानी लष्करातून निवृत्त झाल्यानंतर त्यांनी कॅनडाचे नागरिकत्व मिळवले आणि तिथे इमिग्रेशनचा व्यवसाय सुरू केला. 2011 मध्ये, 17 जानेवारी 2013 रोजी एका वृत्तपत्र कार्यालयावर झालेल्या हल्ल्यात लष्कर-ए-तैयबाला पाठिंबा दिल्याच्या आरोपाखाली अमेरिकेच्या न्यायालयाने तहव्वूरला 14 वर्षांची शिक्षा सुनावली. मात्र, आजपर्यंत त्याला 26/11 च्या मुंबई हल्ल्यातील शिक्षा झालेली नाही.
राणाच्या प्रत्यार्पणासाठी भारत सरकार एक दशकाहून अधिक काळ प्रयत्न करत होते. मे 2023 मध्ये, कॅलिफोर्नियामधील जिल्हा न्यायालयाने राणाला भारतात हद्दपार करण्यास मान्यता दिली, परंतु राणाच्या कायदेशीर संघाने या निर्णयाविरुद्ध अपील केले. अमेरिकी सरकारनेही दोन्ही देशांमधील करारानुसार राणाच्या प्रत्यार्पणाला न्याय दिला.
