Hartalika 2024: 16 श्रृंगार म्हणजे काय? त्यात कोणत्या गोष्टींचा समावेश जाणून घ्या
मंगळवार, 3 सप्टेंबर 2024 (11:42 IST)
भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षाची तृतीया तिथीला हरतालिका तृतीया साजरी केली जाणार आहे. यंदा हा सण 6 सप्टेंबर रोजी साजरा केला जाणार आहे. या दिवशी महिला महादेव आणि देवी पार्वतीचे पूजन करुन आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्याची प्रार्थना करतात.
पूजेसोबतच महिला या दिवशी संपूर्ण दिवस उपवास करतात, 16 अलंकार करतात आणि देवी पार्वतीला 16 अलंकारही अर्पण करतात. भारतीय संस्कृतीत विवाहित महिलांसाठी 16 अलंकार अत्यंत महत्त्वाचे मानले जातात.
सणवार आणि लग्नसराईत याचे विशेष महत्त्व असते. पारंपारिक हिंदू विवाहित स्त्रीचे 16 अलंकार भगवान शिवाची पत्नी देवी पार्वतीशी संबंधित आहेत. देवी पार्वतीला सौंदर्य, कृपा आणि स्त्रीत्वाचे प्रतीक मानले जाते.
16 शृंगार केल्याने, हिंदू स्त्रिया देवी पार्वतीचा आशीर्वाद प्राप्त करतात आणि तिचे कृपा, सौंदर्य आणि सामर्थ्य या गुणांचा अवलंब करतात असे मानले जाते. अशा परिस्थितीत 16 शृंगारमध्ये कोणते आयटम येतात ते जाणून घेऊया.
स्नान- पुराणात स्नान हा पहिला अलंकार मानला जातो. आंघोळ केल्याशिवाय सौंदर्य प्रसाधने आणि दागिने घालता येत नाहीत. हळद, चंदनाची पेस्ट किंवा उटणे लावून स्नान करावे.
बिंदी- बिंदी किंवा कुंकु कपाळावर लावतात. हे विवाहित स्त्रीच्या सौभाग्याचे प्रतीक मानले जाते.
सिंदूर- विवाहित महिला त्यांची सिंदूरने भरतात, जे त्यांच्या सौभाग्याचे प्रतीक आहे.
मांग टिका किंवा बिंदी- कपाळाच्या मध्यभागी घातल्याने कपाळाचे सौंदर्य वाढते.
नथ- स्त्रीच्या सौंदर्याचे आणि परंपरेचे प्रतीक नथ नाकात घातली जाते.
काजळ- डोळ्यांवर लावल्याने डोळे अधिक आकर्षक, मोठे आणि सुंदर दिसतात.
कर्णफुल किंवा कानातले- कानात घातले जातात, जे चेहऱ्याचे सौंदर्य वाढवतात.
हार किंवा मंगळसूत्र- हे दागिने गळ्यात घातले जाते. विवाहित महिलांसाठी विशेषतः मंगळसूत्र हे विवाहित असल्याचे प्रतीक आहे.
कंगण- हातात बांगड्या किंवा कंगण घातले जातात, ज्या स्त्रीच्या सौंदर्याचे आणि समृद्धीचे प्रतीक आहेत.
बाजुबंद - हे बाजूवर घातले जाते आणि हातांचे सौंदर्य वाढवते.