2024 च्या महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत मनोज जरांगे पाटील हे एक मोठे राजकीय घटक म्हणून उदयास येत आहेत. मराठा आरक्षणाच्या मागणीसाठी त्यांनी केलेल्या आंदोलनामुळे ते मराठा समाजात आणि विशेषतः तरुणांमध्ये लोकप्रिय झाले आहेत. त्यांची लोकप्रियता महाविकास आघाडी आणि महायुती या दोघांसाठी आव्हान ठरू शकते, असे राजकीय विश्लेषकांचे मत आहे. या निवडणुकीत मनोज जरांगे पाटील महाराष्ट्राच्या राजकारणाचा खेळ बदलू शकतील का, हा प्रश्न आहे.
मराठा आरक्षण आंदोलनामुळे लोकप्रियता वाढली : मनोज जरांगे पाटील यांनी मराठा आरक्षणाच्या मागणीसाठी मोठे आंदोलन केले, त्याचा परिणाम महाराष्ट्रातील अनेक भागात दिसून आला. त्यांच्या मागण्या पूर्ण न झाल्याने त्यांनी लोकांमध्ये एक मजबूत प्रतिमा निर्माण केली. मराठा समाजाची संख्या जास्त असलेल्या मराठवाड्यात जरांगे यांची पकड मजबूत मानली जाते. त्यामुळेच या निवडणुकीत तो महत्त्वाचा खेळाडू म्हणून पुढे येऊ शकतो.
महाराष्ट्राच्या एकूण लोकसंख्येच्या सुमारे 32 टक्के मराठा समाज आहे, जो निवडणुकीत निर्णायक भूमिका बजावतो. 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत मराठा व्होटबँकेचा मोठा भाग भाजपकडे झुकलेला होता, मात्र 2024 मध्ये जरांगे यांच्या हालचालींमुळे या व्होटबँकेवर परिणाम झाला असून त्यामुळे भाजपसाठी अडचणी निर्माण होऊ शकतात.
दलित आणि शेतकरी व्होट बँकेवर डोळा : मनोज जरांगे पाटील यांना फक्त मराठा आरक्षणापुरते मर्यादित ठेवायचे नाही. ते आता मोठ्या राजकीय युतीची तयारी करत आहेत, ज्यामध्ये मुस्लिम, दलित आणि शेतकरी समुदायांचाही समावेश असू शकतो. महाराष्ट्रातील दलित समाजाची लोकसंख्या सुमारे 14 टक्के असून त्यात महार, मातंग, भांबी या जातींचा समावेश आहे. याशिवाय अनुसूचित जमातीची लोकसंख्याही सुमारे 8 टक्के आहे. जरांगे यांना या समाजांचा पाठिंबा मिळवण्यात यश आले तर ते महाराष्ट्राच्या राजकारणात मोठा बदल घडवून आणू शकतात.
महायुती आणि महाविकास आघाडीसाठी आव्हान : जरांगे पाटील यांची वाढती लोकप्रियता महायुती आणि महाविकास आघाडी या दोघांसाठी आव्हान ठरत आहे. अलीकडेच एआयएमआयएम नेते इम्तियाज जलील यांनी जरंगे यांची भेट घेतली आणि संभाव्य युतीचे संकेत दिले, ज्यामुळे महाराष्ट्रातील राजकीय खळबळ आणखी तीव्र झाली आहे. जरांगे यांना छोट्या पक्षांचा पाठिंबा मिळू शकतो, त्यामुळे दोन्ही मोठ्या आघाड्या अडचणीत येऊ शकतात.
जरांगे यांचे म्हणणे आहे की मराठा आरक्षणाचा मुद्दा केवळ मराठा समाजापुरता मर्यादित नाही. आता त्यांचे उद्दिष्ट इतर उपेक्षित समुदायांना एकत्र करणे हे आहे, जेणेकरून ते महाराष्ट्राच्या राजकारणात नवीन आघाडीचा पाया घालू शकतील.
काय जरांगेंमुळे महाराष्ट्राचे राजकारण बदलू शकेल का?
मनोज जरांगे पाटील हे आगामी काळात महाराष्ट्राच्या राजकारणाचा कल बदलू शकतात, असे राजकीय विश्लेषकांचे मत आहे. त्यांची वाढती लोकप्रियता आणि विविध समुदायांना जोडण्याची रणनीती त्यांना एक मोठा घटक बनवत आहे. 2024 च्या निवडणुकीत जरांगेचा प्रभाव फक्त मराठवाड्यापुरता मर्यादित नसून संपूर्ण महाराष्ट्रात दिसून येईल.
जरांगे यांच्या समर्थनार्थ दलित, शेतकरी आणि मराठा व्होट बँक आल्यास महाराष्ट्राच्या राजकारणाची दिशा बदलणारी ठरू शकते. महायुती आणि महाविकास आघाडीला आता या उदयोन्मुख खेळाडूपासून सावध राहावे लागणार आहे, कारण येत्या निवडणुकीत त्यांची रणनीती निर्णायक भूमिका बजावू शकते.
2024 च्या महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत मनोज जरांगे पाटील महत्त्वाच्या भूमिकेत दिसणार आहेत. मराठा आरक्षण आंदोलनातून पुढे आलेले जरांगे आता इतर उपेक्षित समाजाला जोडण्याचा प्रयत्न करत आहेत. त्यांची वाढती लोकप्रियता आणि नवीन आघाड्या बनवण्याची क्षमता महायुती आणि महाविकास आघाडी या दोघांनाही आव्हान देऊ शकते.
