श्री हर्ष भारवानी, सीईओ आणि एमडी, जेटकिंग इन्फोट्रेन
ChatGPT हे OpenAI द्वारे विकसित केलेले एक भाषा निर्मिती मॉडेल आहे ज्यामध्ये शिक्षण आणि कार्य या दोन्ही क्षेत्रांवर मोठ्या प्रमाणावर प्रभाव टाकण्याची क्षमता आहे. ChatGPT प्रश्नांच्या विस्तृत श्रेणीची जलद उत्तरे देऊ शकते, परंतु या तंत्रज्ञानाचे फायदे आणि तोटे हि आहेत, तसेच यामधील बदलणारी आणि न बदलू शकणारी कौशल्ये समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.
शिक्षणामध्ये ChatGPT वापरण्याचे फायदे
शिक्षणाच्या बाबतीत ChatGPT चे अनेक फायदे आहेत. यामुळे विद्यार्थ्यांच्या प्रश्नांची झटपट उत्तरे मिळू शकतात, कार्यक्षमता वाढते आणि वेळेची बचत होते. हे तंत्रज्ञान विद्यार्थ्यांना वैयक्तिक लक्ष आणि त्यांना जटिल प्रश्न अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास मदत करते. याव्यतिरिक्त, ChatGPT 24/7 उपलब्ध आहे, जे विद्यार्थ्यांना सामान्य शाळेच्या आणि वेळेच्या पलीकडे जाऊन माहिती प्रदान करते. ChatGPT विद्यार्थ्यांना त्यांच्या भाषेच्या कौशल्यांचा सराव करण्यात मदत करू शकते आणि स्पष्टीकरण आणि संदर्भ प्रदान करून त्यांची भाषा समज सुधारू शकते.
शिक्षणामध्ये ChatGPT वापरण्याचे तोटे
ChatGPT चे अनेक फायदे असले तरी त्याचे अनेक तोटे देखील आहेत ज्यांचा विचार करणे आवश्यक आहे. उदाहरणार्थ, विद्यार्थ्याच्या प्रश्नाचे सर्वसमावेशक किंवा अचूक उत्तर देण्यासाठी ChatGPT कडे पुरेसा संदर्भ नसू शकतो. याव्यतिरिक्त, ChatGPT मध्ये गैर-मौखिक संकेत समजून घेण्याची किंवा भावनिक आधार प्रदान करण्याची क्षमता नाही, जे विद्यार्थ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण असू शकते. तंत्रज्ञानावरील अत्याधिक अवलंबित्व ही देखील एक चिंतेची बाब आहे, कारण विद्यार्थी चॅटजीपीटीवर खूप अवलंबून राहू शकतात, त्यांच्या समीक्षेने विचार करण्याच्या आणि स्वतः समस्या सोडवण्याच्या क्षमतेमध्ये अडथळा आणू शकतात. शेवटी, ChatGPT फक्त त्याच्या प्रोग्रामिंग आणि प्रशिक्षणावर आधारित उत्तरे देऊ शकते, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांची सर्जनशीलपणे विचार करण्याची आणि समस्यांवर अद्वितीय उपाय शोधण्याची क्षमता मर्यादित होऊ शकते.
ChatGPT कोणती कौशल्य बदलू शकत नाही
ChatGPT हे अत्यंत प्रगत तंत्रज्ञान असताना, ते विविध व्यवसायांसाठी आवश्यक असलेल्या काही तांत्रिक कौशल्यांची जागा घेऊ शकत नाही. उदाहरणार्थ, ChatGPT कोड लिहू शकत नाही किंवा प्रोग्रामिंग कार्ये करू शकत नाही, डेटाच्या मोठ्या संचावर प्रक्रिया करू शकत नाही आणि त्याचे विश्लेषण करू शकत नाही, तांत्रिक कार्ये करू शकत नाही जसे की सर्व्हर देखभाल किंवा नेटवर्क ऍडमिनिस्ट्रेशन, व्हिज्युअल डिझाइन, ग्राफिक्स किंवा अॅनिमेशन तयार करणे किंवा हार्डवेअर घटक भौतिकरित्या दुरुस्त करणे किंवा देखरेख करणे. याव्यतिरिक्त, ChatGPT सायबर सुरक्षा कार्ये करू शकत नाही जसे की नेटवर्क आणि डेटाचे सायबर हल्ल्यांपासून संरक्षण करणे. या तांत्रिक कौशल्यांसाठी विशेषत: विशेष प्रशिक्षण आणि हाती अनुभव असणे आवश्यक असते.
ChatGPT सह विद्यार्थी आणि व्यावसायिकांचे भविष्य कसे असेल?
विद्यार्थी आणि व्यावसायिक भविष्यात त्यांच्या जीवनात आणि करिअरमध्ये तंत्रज्ञानाचा समावेश कसा करतात यावर अवलंबून आहे. ChatGPT मध्ये माहिती आणि सहाय्य त्वरित उपलब्ध करून, शिक्षण प्रक्रिया जलद, अधिक कार्यक्षम आणि अधिक वैयक्तिकृत करून शिक्षण वाढवण्याची क्षमता आहे. कामाच्या ठिकाणी, ChatGPT नियमित कार्ये स्वयंचलित करू शकते आणि प्रश्नांची जलद उत्तरे देऊ शकते, अधिक महत्त्वाच्या कामासाठी वेळ मोकळा करून देते. याव्यतिरिक्त, तंत्रज्ञान जसजसे पुढे जात आहे, तसतसे काही नोकर्या स्वयंचलित होऊ शकतात, तर एआय आणि मशीन लर्निंग सारख्या क्षेत्रात नवीन नोकर्या उदयास येऊ शकतात. शिवाय, ChatGPT त्वरित भाषांतरे प्रदान करून किंवा रीअल-टाइममध्ये माहितीचा सारांश देऊन संप्रेषण सुलभ करण्यात मदत करू शकते आणि विविध क्षेत्रांमध्ये सूचित निर्णय घेण्यास समर्थन देण्यासाठी संबंधित माहिती आणि डेटा प्रदान करू शकते.
निष्कर्ष
ChatGPT मध्ये शिक्षण आणि कामाच्या भविष्यावर मोठ्या प्रमाणावर प्रभाव टाकण्याची क्षमता असताना, या तंत्रज्ञानाचे फायदे आणि तोटे दोन्ही विचारात घेणे महत्त्वाचे आहे. याव्यतिरिक्त, ChatGPT अनेक नोकऱ्यांसाठी आवश्यक असलेली काही तांत्रिक कौशल्ये बदलू शकत नाही आणि भविष्यात यशस्वी होण्यासाठी आवश्यक कौशल्ये त्या व्यक्तीकडे आहेत का याची खात्री करणे महत्त्वाचे आहे. तंत्रज्ञान विकसित होत असताना, रोजगार, गोपनीयता आणि इतर क्षेत्रांवर होणार्या संभाव्य प्रभावाचा विचार करणे आणि हे तंत्रज्ञान जबाबदार आणि नैतिक पद्धतीने वापरले जात असल्याची खात्री करणे देखील महत्त्वाचे आहे. शेवटी, ChatGPT आणि इतर AI तंत्रज्ञानामध्ये बरेच फायदे आणण्याची क्षमता आहे, परंतु ते कसे वापरले जातील आणि त्याचा फायदा कसा करतील हे ठरवणे त्या-त्या व्यक्तींवर अवलंबून आहे.