महाराष्ट्र हे विविध देवतांना समर्पित प्रसिद्ध हिंदू मंदिरांचे घर आहे. जर तुम्ही भगवान हनुमानाचे उत्कट अनुयायी असाल, तर तुमच्या प्रवासाच्या योजनांमध्ये भर घालण्यासाठी महाराष्ट्रात अनेक हनुमान मंदिरे आहेत. शक्ती, भक्ती आणि अटल निष्ठेच्या मूर्त स्वरूपाचे प्रतिबिंब असलेले भगवान हनुमान हे राज्यातील लाखो लोकांमध्ये श्रद्धेचे प्रतीक आहेत. या देवतेला समर्पित प्राचीन मंदिरे आणि आधुनिक मंदिरे राज्यभरात आहेत जिथे तुम्ही एक्सप्लोर करू शकता.
महाराष्ट्रातील ८ हनुमान मंदिरे
महाराष्ट्र शहरातील विविध हनुमान मंदिरांमध्ये शांतता आणि दैवी ऊर्जा अनुभवण्यासाठी आध्यात्मिक भक्तांना विस्तृत ठिकाणे प्रदान करते:
१. संकट मोचन हनुमान मंदिर
महाराष्ट्रातील सर्वात प्रसिद्ध हनुमान मंदिरांपैकी एक जे तुम्ही तुमच्या प्रवासाच्या योजनांमध्ये जोडू शकता ते म्हणजे संकट मोचन हनुमान मंदिर. दररोज मंदिर हजारो उत्साही भक्तांना आकर्षित करते जे भगवान हनुमानाचे आशीर्वाद घेण्यासाठी येतात. मुंबईतील रहिवाशांच्या हृदयात हे मंदिर एक विशेष स्थान आहे कारण ते जीवनात अडचणींना तोंड देणाऱ्यांना सांत्वन देते. "संकट मोचन" अर्थात संकट दूर करणारा मारुती. येथे प्रार्थना केल्याने समस्या नाहीश्या होतात, असे मानले जाते. मंदिराचा परिसर हिरवळीने व्यापलेला आहे, ज्यामुळे या ठिकाणाचे सौंदर्य वाढते.
स्थान: बी विंग, गाव देवी रोड, सर्वोदय नगर, भांडुप पश्चिम, मुंबई, महाराष्ट्र ४०००७८
वेळा: सकाळी ८ ते रात्री १०
२. अंजनेरी हनुमान मंदिर
नाशिकमधील सिद्ध हनुमान मंदिर म्हणून ओळखले जाणारे अंजनेरी हनुमान मंदिर हे महाराष्ट्रातील आणखी एक लोकप्रिय हनुमान मंदिर आहे. हे मंदिर अंजनेरी टेकड्यांच्या माथ्यावर स्थित आहे आणि त्याचे पौराणिक महत्त्व आहे. ते भगवान हनुमानाचे जन्मस्थान मानले जाते, ज्यामुळे ते सर्वात पवित्र स्थळांपैकी एक बनते. हे मंदिर सुमारे ४२०० फूट उंचीवर बांधले गेले आहे आणि सह्याद्री पर्वतांचे निसर्गरम्य दृश्ये दाखवून तेथे पोहोचण्यासाठी तुम्हाला मध्यम ट्रेक करावा लागतो. हनुमान जयंती दरम्यान मंदिर एका आध्यात्मिक स्थळात रूपांतरित होते.
स्थान: त्र्यंबकेश्वर रोड, अंजनेरी, महाराष्ट्र ४२२२१३
वेळा: सकाळी ८ ते रात्री ८
३. श्री हनुमान मंदिर
पुण्यातील आणखी एक आध्यात्मिक स्थळ म्हणजे श्री हनुमान मंदिर. भगवान हनुमानाला समर्पित आतील गर्भगृहाच्या पलीकडे, भगवान शनिदेवाला समर्पित मंदिरात आणखी एक मंदिर आहे. शनिवार पेठेच्या गजबजलेल्या परिसरात स्थित, हे मंदिर त्याच्या शांत आणि दिव्य वातावरणाने वेगळे दिसते. मंदिर देखील तुलनेने लहान आहे परंतु त्याचे प्रभावी अस्तित्व आहे. मंगळवार आणि शनिवारी, मंदिरात विशेष प्रार्थना करण्यासाठी भाविकांची गर्दी होते.
स्थान: हनुमान मित्र मंडळ, प्रेस कॉलनी, येरवडा, पुणे, महाराष्ट्र ४११००६
वेळा: सकाळी ७ ते दुपारी १२ आणि संध्याकाळी ५ ते रात्री १०
४. आळंदी येथील हनुमान मंदिर
पवित्र आळंदी शहरात महाराष्ट्रातील सर्वोत्तम हनुमान मंदिरांपैकी एक आहे. संत ज्ञानेश्वरांच्या समाधीला भेट देण्यासाठी या मंदिरात सामान्यतः भाविक येतात. येथील हनुमानाची मूर्ती सुंदरपणे बनवलेली आहे आणि अनेक भाविक प्रार्थना करण्यासाठी आणि आशीर्वाद घेण्यासाठी येतात. मंदिराच्या आध्यात्मिक उर्जेव्यतिरिक्त, ते त्याच्या नैसर्गिक वातावरणासाठी देखील प्रसिद्ध आहे, विशेषतः सुंदर इंद्रायणी नदीसह. देवतेला प्रार्थना केल्यानंतर, तुम्ही नदीच्या काठावर आराम करू शकता किंवा पाण्यात डुबकी देखील घेऊ शकता.
स्थान: कांबळे वाडा, महाराष्ट्र ४१२१०५
वेळा: सकाळी ६ ते रात्री ९
५. कोल्हापूर येथील श्री हनुमान मंदिर
कोल्हापूरमधील श्री हनुमान मंदिर हे महाराष्ट्रातील सर्वात जुन्या हनुमान मंदिरांपैकी एक आहे. हे मंदिर महालक्ष्मी मंदिराजवळ आहे, ज्यामुळे ते यात्रेकरूंसाठी एक लोकप्रिय थांबा बनते. आध्यात्मिक महत्त्वाव्यतिरिक्त, मंदिर त्याच्या अद्भुत इतिहासाने देखील वेगळे आहे. मंदिरात सुंदर वास्तुकला आणि एक मोठे अंगण आहे जिथे भाविक बसून ध्यान करू शकतात. येथील भगवान हनुमानाची मूर्ती खूप शक्तिशाली असल्याचे म्हटले जाते. भाविकांचा असा विश्वास आहे की येथे पूजा केल्याने अडथळे दूर होतात आणि समृद्धी येते.
स्थान: स्टेशन रोड (एनएच-२०४), रेल्वे कॉलनी, शाहूपुरी, कोल्हापूर, महाराष्ट्र ४१६००१
वेळा: सकाळी ७ ते रात्री ८
६. प्रतापगड हनुमान मंदिर
जर तुम्हाला साहसी प्रवासाची आवड असेल तर प्रतापगड हनुमान मंदिराला भेट देणे आवश्यक आहे. हे मंदिर किल्ल्याच्या प्रवेशद्वारावर आहे, ज्यामुळे ते सर्वात प्राचीन हनुमान मंदिरांपैकी एक बनले आहे. हे मंदिर भगवान हनुमानाला समर्पित आहे आणि पश्चिम घाटाच्या सुंदर परिसरासाठी ओळखले जाते. असे मानले जाते की हे ते ठिकाण आहे जिथे मराठा साम्राज्याचे योद्धे युद्धाला जाण्यापूर्वी आशीर्वाद घेत असत. तसेच, किल्ल्याभोवती असलेल्या हनुमान मंदिराचे निसर्गरम्य स्थान हे पूजेपासून शांत सुटकेसाठी आणखी एक पैलू आहे.
स्थान: प्रतापगड, सातारा जिल्हा, महाराष्ट्र
वेळा: सकाळी ८ ते रात्री ८
७. हनुमान मंदिर
तुळजा भवानी मंदिराजवळ स्थित, तुळजापूरमधील हनुमान मंदिर हे आणखी एक अवश्य भेट देण्याजोगे मंदिर आहे. तुळजा भवानी मंदिराच्या जवळ असल्याने तीर्थयात्रेदरम्यान ते एक महत्त्वाचे थांबे बनवते. मंदिराच्या आत, आतील गर्भगृह भगवान हनुमानाला समर्पित आहे आणि मंदिराच्या आत इतर मंदिरे देखील आहेत असे म्हटले जाते. मंदिराची वास्तुकला अगदी साधी आहे आणि मुख्य गाभाऱ्यासमोरील मोठा प्रार्थना कक्ष हे ठिकाण पाहण्यासारखे आहे. अनेकांचा असा विश्वास आहे की एकाच यात्रेदरम्यान तुळजा भवानी मंदिर आणि हनुमान मंदिराला भेट दिल्याने समृद्धी आणि सौभाग्य मिळते.
स्थान: शिवाजी नगर, तुळजापूर, महाराष्ट्र ४१३६०१
वेळा: २४*७
८. गडहिंग्लज हनुमान मंदिर
शेवटी, आपल्याकडे कोल्हापूरमध्ये गडहिंग्लज हनुमान मंदिर आहे. हनुमान जयंती दरम्यान मंदिर भव्य उत्सवाच्या ठिकाणी रूपांतरित होते. या मंदिराचे एक मुख्य आकर्षण म्हणजे भगवान हनुमानाची उंच मूर्ती जी भक्त आणि वास्तुकला उत्साही दोघांनाही आकर्षित करते. स्थानिकांच्या हृदयात मंदिराचे एक विशेष स्थान आहे, ते नियमितपणे आशीर्वाद घेण्यासाठी येथे येतात. झाडे आणि हिरवळीने वेढलेले हे मंदिर उत्सवादरम्यान देखील जिवंत होते. वैयक्तिक वाढीसाठी आध्यात्मिक शक्ती आणि आशीर्वाद मिळवणाऱ्यांसाठी हे एक परिपूर्ण ठिकाण आहे.
