काळी उडीद डाळ मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर आहे का?

शुक्रवार, 10 जानेवारी 2025 (07:00 IST)
Is black urad dal good for diabetes: आजच्या काळात खाण्याच्या चुकीच्या सवयी आणि बिघडलेल्या जीवनशैलीमुळे मधुमेह हा एक सामान्य आजार झाला आहे. मधुमेहामध्ये स्वादुपिंड इन्सुलिन तयार करणे थांबवते आणि रक्तातील साखरेचे प्रमाण वाढू लागते. मधुमेह नियंत्रणात न राहिल्यास इतर अनेक आजारांनी घेरले.
मधुमेहावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी औषधांसोबतच आहारातही बदल करणे आवश्यक आहे. आहारात काही खाद्यपदार्थांचा समावेश करून उच्च रक्तातील साखरेची पातळी देखील नियंत्रित केली जाऊ शकते, त्यापैकी एक म्हणजे उडीद डाळ.
 
उडदाच्या डाळीमध्ये मॅग्नेशियम, पोटॅशियम आणि लोह सारखे घटक मुबलक प्रमाणात असतात. उडीद डाळीचे सेवन आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरू शकते. आज या लेखात आम्ही तुम्हाला मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी उडीद डाळ कशी फायदेशीर ठरू शकते ते सांगत आहोत.
 
मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी काळी उडीद किती फायदेशीर आहे?
काळ्या उडदाचा ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी असतो.
उडदाच्या डाळीमध्ये ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी असतो, याचा अर्थ ते रक्तप्रवाहात हळूहळू ग्लुकोज सोडते. कमी ग्लायसेमिक असलेले पदार्थ रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवण्यास मदत करतात.
 
भरपूर फायबर
उडदाच्या डाळीमध्ये भरपूर फायबर असते, जे पचन मंदावते आणि रक्तातील साखर नियंत्रित ठेवण्यास मदत करते.
 
प्रथिनांचा उत्तम स्रोत
उडदाची डाळ हा वनस्पती-आधारित प्रथिनांचा चांगला स्रोत मानला जातो. उडीद डाळीचे सेवन केल्याने स्नायू आणि चयापचय आरोग्य राखले जाते, जे मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी खूप फायदेशीर ठरू शकते.
 
पोषक तत्वांचा खजिना
उडीद डाळीमध्ये मॅग्नेशियम, पोटॅशियम आणि इतर अनेक जीवनसत्त्वे आणि खनिजे आढळतात. मॅग्नेशियम, विशेषतः, इन्सुलिन सोडण्यात आणि कृतीमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. जे मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर ठरू शकते.
 
अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म
उडीद डाळमध्ये भरपूर प्रमाणात अँटीऑक्सिडंट असतात जे ऑक्सिडेटिव्ह तणाव नियंत्रित करण्यास मदत करतात. ऑक्सिडेटिव्ह तणाव कमी केल्याने देखील मधुमेह नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते.
 
वजन नियंत्रणात उपयुक्त
उडीद डाळीमध्ये प्रथिने आणि फायबरचे प्रमाण जास्त असल्याने वजन नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते. वजन नियंत्रित ठेवल्याने टाइप 2 मधुमेहाचा धोकाही कमी होऊ शकतो.
 
काळी उडीद डाळ कशी खावी?
8 ते 9 तास भिजवलेले काळे उडीद सहज पचते. काळ्या उडदाची डाळ तुमच्या आहारात समाविष्ट करण्यासाठी तुम्ही ती भिजवून खावी.
उडदाची डाळ खिचडी चविष्ट आणि पौष्टिकही : उडदाची डाळ खिचडी मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी खूप फायदेशीर आहे. मात्र, उडीद डाळ हा अतिशय जड आहार मानला जातो. ही खिचडी प्रथिने आणि फायबरने समृद्ध होण्यासाठी मिरची, मसाले आणि तेलाचा कमीत कमी वापर करावा.
उडदाची डाळ कढी : काळ्या उडीद डाळ कढीचे सेवन मधुमेहामध्ये देखील फायदेशीर ठरू शकते. ते बनवण्यासाठी उडीद डाळीसोबत दही आणि इतर मसाले वापरता येतात.
 
उडदाची डाळ पराठा: काळ्या उडीद डाळ पराठा हा मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी एक चांगला पर्याय आहे. उडीद डाळ उकळल्यानंतर त्यात मेथीची पाने आणि मीठ आणि मिरपूड टाकून सारण तयार करा. लक्षात ठेवा की पराठ्यात कमीत कमी तेल वापरावे.
 
काळी उडदाची डाळ डोसा आणि इडली: काळ्या उडीद डाळचा वापर पारंपारिक दक्षिण भारतीय पदार्थ डोसा आणि इडली बनवण्यासाठी देखील केला जाऊ शकतो. हे पचायला सोपे आणि चवीने परिपूर्ण आहे.
 
अस्वीकरण: आरोग्य, सौंदर्य काळजी, आयुर्वेद, योग, धर्म, ज्योतिष, वास्तू, इतिहास, पुराण इत्यादी विषयांवर वेबदुनियावर प्रकाशित/प्रसारण केलेले व्हिडिओ, लेख आणि बातम्या केवळ जनहित लक्षात घेऊन तुमच्या माहितीसाठी आहेत. वेबदुनिया याच्या सत्यतेची पुष्टी करत नाही. कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी तज्ञांचा सल्ला जरूर घ्या.
Edited By - Priya Dixit 
 

वेबदुनिया वर वाचा

संबंधित माहिती