जिओ इफेक्टः डेटाच्या किंमती 4 वर्षांत सुमारे 40 पट कमी झाल्या
शुक्रवार, 4 सप्टेंबर 2020 (15:34 IST)
डेटा वापर: देश 155 व्या पासून पहिल्या नंबरवर पोहोचला
ग्रामीण भारतातील डेटा ग्राहकांच्या नंबर दुप्पटपेक्षा जास्त
4 वर्षात जवळजवळ 40 कोटी ग्राहकांची भर पडली
ग्राहक, बाजारातील वाटा आणि महसूल यात प्रथम क्रमांकाची कंपनी
चार वर्षांपूर्वी रिलायन्स जिओने दूरसंचार क्षेत्रात प्रवेश केला तेव्हा ही कंपनी काही वर्षांत या क्षेत्राचे चित्र बदलेल अशी कोणालाही अपेक्षा नव्हती. 2016 मध्ये 1 GB जीबी डेटा 185 ते २०० रु जीबी पर्यंत उपलब्ध होता. आज, रिलायन्स जिओच्या लोकप्रिय योजनांनुसार, एका ग्राहकासाठी प्रति जीबी डेटाची किंमत सुमारे 5 रुपये आहे. परवडणार्‍या डेटा किंमतींमुळे डेटा वापरातही मोठी उडी मारली आहे. जिओच्या जन्मापूर्वी, जिथे डेटाचा वापर दर महिन्याला फक्त 0.24 जीबी प्रति ग्राहक होता, आज तो अनेक पटींनी वाढून 10.4 जीबी झाला आहे.
परवडणार्‍या डेटाचे महत्त्व कोरोना काळामध्ये समोर आले. ते ‘वर्क फ्रॉम होम’ असो किंवा मुलांसाठी ऑनलाईन वर्ग असो, दररोजच्या वस्तूंची ऑर्डर देताना किंवा ऑनलाईन डॉक्टरांची नेमणूक करणे, जेव्हा हे सर्व केवळ तेव्हाच शक्य झाले जेव्हा डेटाची किंमत आमच्या खिशाला जास्त नव्हती. हा जिओचा प्रभाव आहे की डेटा किंमती ग्राहकांना उपलब्ध असतात. रिलायन्स जिओ यास डेटा क्रांती म्हणत आहे.
2016 मध्ये मुकेश अंबानी रिलायन्सच्या वार्षिक सर्वसाधारण सभेत बोलण्यासाठी उभे राहिले, तेव्हा डेटा वापरण्याच्या बाबतीत देश 155 व्या स्थानावर होता. आज, 4 वर्षांनंतर रिलायन्स जिओच्या डेटा क्रांतीबद्दल धन्यवाद, डेटा वापरण्याच्या बाबतीत हा देश जगात पहिल्या क्रमांकावर आहे. ट्रायच्या म्हणण्यानुसार, अमेरिका आणि चीन एकत्रितपणे वापरत असलेल्या मोबाइल 4 जी डेटापेक्षा एकट्या भारतीय लोक डेटाचा जास्त वापर करतात. देशातील 60 टक्के पेक्षा जास्त डेटा जिओ नेटवर्कवर वापरला जातो.
जिओफायबरच्या नव्या योजनांमुळे रिलायन्स जिओने पुन्हा एकदा बाजारात खळबळ उडविली आहे. प्रथमच एखाद्या कंपनीने खर्‍या अमर्यादित डेटा वापरासह एखादी योजना आणली. म्हणजे योजनेसह कनेक्शनची स्पीड कमी-जास्त होईल. ग्राहक त्याला पाहिजे तितका डेटा वापरू शकतो. ही योजना देशातील डेटा वापराची पुन्हा परिभाषा करेल.
येताच रिलायन्स जिओने बरेच नवीन प्रयोग केले. त्यात विनामूल्य व्हॉईस कॉलिंग आणि किफायतशीर डेटा, तसेच 2 जी नेटवर्क आणि ग्रामीण भारत वापरणार्‍या कंपनीसाठी अगदी स्वस्त दरात 4 जी टेलिफोनी होती. आज कंपनीकडे 100 मिलियनहून अधिक जियोफोन ग्राहक आहेत. जिओफोन आल्या नंतर खेड्यांमधील डेटा ग्राहकांची संख्या लक्षणीय वाढली. 2016 मध्ये, जेथे खेड्यांमधील जवळपास १२ कोटी ग्राहक डेटा वापरत होते. त्याच वेळी, 28 कोटी लोक इंटरनेट डेटा वापरत आहेत.
रिलायन्स जिओने क्षेत्रातील दिग्गजांना प्रत्येक क्षेत्रात मागे टाकले आहेत. आज ग्राहक, बाजारातील वाटा आणि मिळकत या बाबतीत कंपनी पहिल्या क्रमांकावर आहे. कंपनीने ग्राहकांना त्याच्या नेटवर्कशी जोडण्याचा विक्रमही केला आहे. गेल्या 4 वर्षात 400 दशलक्षाहूनही अधिक ग्राहक जिओशी जोडले गेले आहेत.
'डेटा इज न्यू ऑइल' रिलायन्सचा मालक मुकेश अंबानी यांची ही टिप्पणी खरी ठरली. कोरोना कालावधीत जगातील सर्व प्रमुख तंत्रज्ञान कंपन्यांनी रिलायन्स जिओमध्ये गुंतवणूक केली. फेसबुक, गूगल तसेच इंटेल आणि क्वालकॉम या कंपन्यांनीही रिलायन्स जिओबरोबर भागीदारी केली. तंत्रज्ञान क्षेत्रात दीड लाख कोटींहून अधिक गुंतवणूक देशात प्रथमच झाली आहे.
