शिवाच्या स्तुतीसाठी अनेक अष्टक रचले गेले आहेत जे शिवाष्टक, लिंगाष्टक, रुद्राष्टक, बिल्वाष्टक अशा नावांनी प्रसिद्ध आहेत. शिवाष्टकांची संख्याही कमी नाही. येथे सादर केलेले शिवाष्टक आदि गुरु शंकराचार्य यांनी रचले आहे. आठ श्लोकांमध्ये विभागलेली ही रचना शिवाच्या उपासनेचे एक उत्कृष्ट साधन आहे. येथे अर्थासह श्री शिवाष्टकम स्तोत्र सादर केले आहे.
श्री शिवाष्टकम स्तोत्राची पद्धत:
सोमवारी श्री शिवाष्टकम स्तोत्राचे पठण करणे सर्वोत्तम मानले जाते.
यासाठी सर्वप्रथम स्नान इत्यादी करून स्वतःला शुद्ध करा.
आता कोणत्याही आसनावर बसा आणि महादेव शिवाचे ध्यान करा.
शिवमूर्तीजवळ बसून शिवाष्टकम स्तोत्राचे पठण केले तर ते चांगले.
पाठ करताना फक्त महादेव शिवावर लक्ष केंद्रित करा.
श्री शिवाष्टकम स्तोत्र पाठाचे फायदे:
श्री शिवाष्टकम स्तोत्राचे पठण केल्याने मनुष्याला महादेवाचे आशीर्वाद मिळतात. मनुष्याला सर्व प्रकारच्या त्रासांपासून मुक्तता मिळते. भक्ताच्या सर्व इच्छा पूर्ण होतात. सर्व आजारांपासून मुक्तता मिळते.
हे शिव, शंकर, शंभू, तू संपूर्ण विश्वाचा स्वामी आहेस, आपल्या जीवनाचा स्वामी आहेस, विभू, जगाचा स्वामी आहेस, विष्णूचा (जगन्नाथ) स्वामी आहेस, सदैव परम शांतीत राहणारा, सर्व काही प्रकाशित करणारा आहेस, तू सर्व प्राण्यांचा स्वामी आहेस, भूतांचा स्वामी आहेस, इतकेच नाही तर तू संपूर्ण विश्वाचा स्वामी आहेस, मी तुला प्रार्थना करतो की तू मला तुझ्या आश्रयाखाली घे.
ज्याच्या गळ्यात कवटीचा हार आहे, ज्याच्या शरीराभोवती सापांचे जाळे आहे, जो काळाचा नाश करणारा आहे, जो गणांचा स्वामी आहे, ज्याच्या जड कुंडात गंगा वास करते आणि जो सर्वांचा स्वामी आहे, मी त्या शिव शंभूला प्रार्थना करतो की त्याने मला त्याच्या आश्रयाखाली घ्यावे.
हे शिव, शंकर, शंभू, जो जगात आनंद पसरवतो, ज्याच्या भोवती हे ब्रह्मांड फिरत आहे, जो स्वतः विशाल विश्व आहे, जो भस्माच्या अलंकाराचा मालक आहे, जो आरंभरहित आहे, जो एक उपाय आहे, जो श्रेष्ठ आसक्ती दूर करणारा आहे आणि जो सर्वांचा स्वामी आहे, मी तुझा आश्रय घेतो.
वटाधो निवासं महाट्टाट्टहासंमहापाप नाशं सदा सुप्रकाशम्।
हे शिव, शंकर, शंभू, वाताच्या झाडाखाली राहणारे, मोहक हास्य असलेले, मोठ्या पापांचा नाश करणारे, नेहमी तेजस्वी, हिमालयाचे स्वामी, विविध गण आणि असुरांचे स्वामी, मी तुमच्याकडे आश्रयासाठी येतो.
शिव, शंकर, शंभू, जो आपले अर्धे शरीर हिमालयाच्या कन्येसोबत सामायिक करतो, जो पर्वतावर (कैलाश) राहतो, जो नेहमीच दुःखी लोकांचा आधार असतो, जो अतिमानव आहे, जो पूजनीय आहे (किंवा श्रद्धेला पात्र आहे) जो ब्रह्मा आणि इतर सर्वांचा स्वामी आहे, मी तुमचा आश्रय घेतो.
हे शिवा, शंकरा, शंभू, ज्याच्या हातात कवटी आणि त्रिशूळ आहे, जो त्याला शरण जाणाऱ्यांना नम्र आहे, जो बैलाचा वाहन म्हणून वापर करतो, जो परम, विविध देवी-देवतांचा स्वामी आणि सर्वांचा स्वामी आहे, अशा शिवाचा मी आश्रय घेतो.
अपर्णा कलत्रं सदा सच्चरित्रं, शिवं शङ्करं शम्भु मीशानमीडे ॥7॥
हे शिव, शंकर, शंभू, ज्याला शीतल चंद्र आहे, जो सर्व गणांच्या सुखाचा कर्ता आहे, ज्याचे तीन डोळे आहेत, जो सदैव पवित्र आहे, जो कुबेराचा मित्र आहे, ज्याची पत्नी अपर्णा म्हणजेच पार्वती आहे, ज्याचे रूप शाश्वत आहे आणि जो सर्वांचा स्वामी आहे, मी तुमच्याकडे शरण येतो.
हरं सर्पहारं चिता भूविहारं भवं वेदसारं सदा निर्विकारं।
शिव, शंकर, शंभू, जो दुःखांचा नाश करणारा म्हणून ओळखला जातो, ज्याच्याकडे सापांची माळ आहे, जो स्मशानभूमीभोवती फिरतो, जो ब्रह्मांड आहे, जो वेदांचा सार आहे, जो नेहमी स्मशानात राहतो, जो मनात निर्माण होणाऱ्या इच्छांना जाळत आहे आणि जो सर्वांचा स्वामी आहे, मी त्या महादेवाचा आश्रय घेतो.
स्वयं यः प्रभाते नरश्शूल पाणेपठेत् स्तोत्ररत्नं त्विहप्राप्यरत्नम्।
जे लोक रोज सकाळी त्रिशूळधारी शिवाची भक्तीभावाने प्रार्थना करतात त्यांना कर्तव्यदक्ष पुत्र, धन, मित्र, जोडीदार प्राप्त होतो आणि फलदायी जीवन पूर्ण करून मोक्ष प्राप्त होतो. शिव शंभो गौरी शंकर तुम्हा सर्वांना त्यांच्या प्रेमाने आशीर्वाद देवो आणि त्यांच्या देखरेखीखाली तुमचे रक्षण करो.
॥ इति श्रीशिवाष्टकं सम्पूर्णम् ॥
श्री शिवाष्टकम् स्तोत्रात इतकी शक्ती आहे की भक्ताच्या जीवनात कधीही कोणताही अडथळा येत नाही. श्री शिवाष्टकम् स्तोत्राचे पठण केल्याने मनुष्याला महादेवाचे आशीर्वाद मिळतात. त्याचा जप केल्याने सर्व इच्छा पूर्ण होतात.
जो व्यक्ती श्री शिवाष्टकम् स्तोत्राचे पठण करतो आणि भगवान शिवाची स्तुती करतो, भगवान शिव त्याच्यावर प्रसन्न होतात. हे स्तोत्र आदि गुरु शंकराचार्य यांनी रचले आहे. शिव स्तोत्रांमध्ये हे त्यांचे सर्वात आवडते स्तोत्र आहे.
