भगवान शिवाचे हे अद्भुत मंदिर वाराणसी शहरापासून सुमारे 10 किलोमीटर अंतरावर सारनाथमध्ये आहे. या मंदिरात महादेवाच्या दर्शनासाठी आणि जलाभिषेकासाठी मंदिराच्या गर्भगृहात जाण्यासाठी 44 पायऱ्या चढून जावे लागते. मंदिरासमोरच शिवकुंडही आहे. असे मानले जाते की या कुंडीचे पाणी शिंपडल्यास सर्व आजारांपासून मुक्ती मिळते.
भगवान शिव आपल्या मेहुण्यासोबत बसलेले आहेत
या प्राचीन मंदिरात एका अर्घेतील दोन शिवलिंगांबद्दल अशीही एक धार्मिक कथा आहे की येथे भगवान शिव आपला मेहुणा सारंगसोबत बसले आहेत. मान्यतेनुसार येथील जलाभिषेक आणि दर्शनाने काशीविश्वनाथाच्या दर्शनाप्रमाणेच फल मिळते. त्यामुळेच सावन महिन्यात येथे भाविकांची मिरवणूक निघते.
ही आहे एक धार्मिक कथा
मंदिराचे पुजारी श्याम सुंदर यांनी सांगितले की भगवान शिव आणि सतीच्या लग्नामुळे हिमालय राजाची पत्नी राणी नयना हिला त्रास झाला, त्यानंतर श्रावण महिन्यात त्यांनी आपली मुलगी सतीसाठी पाच खेचर सोन्यासह इतर आवश्यक वस्तू घेतल्या. त्यांना तिचा मुलगा सारंगला काशीला पाठवले.काशीला आल्यावर सारंग थकला आणि सारनाथच्या या ठिकाणी विसावला.त्यादरम्यान त्यांना स्वप्नात सोन्याची काशी नगरी दिसली.त्यानंतर त्यांना वाटले की, या वस्तू त्याला देऊन त्याचा अपमान करतील.त्यानंतर सारंगने प्रायश्चित्तासाठी ही तपश्चर्या सुरू केली.त्याच्या तपश्चर्येवर भगवान शंकर प्रसन्न झाले आणि त्याला वरदान मागायला सांगितले. त्यानंतर सारंगने वरदान मागितले की भगवान शिव श्रावणात येथे दर्शन देतील, तेव्हापासून भगवान शिव आपल्या मेहुण्यासोबत येथे बसले.