शारदीय नवरात्र 2025: शारदीय नवरात्राच्या दुसऱ्या दिवशी देवी ब्रह्मचारिणीची कथा, मंत्र आणि पूजा पद्धत
मंगळवार, 23 सप्टेंबर 2025 (07:44 IST)
शारदीय नवरात्राच्या दुसऱ्या दिवशी किंवा नवदुर्गेच्या दुसऱ्या दिवशी ब्रह्मचारिणीची पूजा केली जाते. त्यानंतर, एक पौराणिक कथा किंवा कथा वाचली किंवा ऐकली जाते. देवी ब्रह्मचारिणीचे हे रूप तेजस्वी आणि भव्य आहे. तिच्या उजव्या हातात जपमाळ आणि डाव्या हातात पाण्याचा भांडे आहे. देवी दुर्गेचे हे रूप भक्तांना आणि सिद्धांना अनंत फळे देते.
देवी दुर्गेच्या नवशक्तीचे दुसरे रूप ब्रह्मचारिणी आहे. येथे, ब्रह्म म्हणजे तप. ब्रह्मचारिणी म्हणजे तपस्याचे अवतार, म्हणजेच तपस्या करणारा. तिची पूजा केल्याने तपस्या, त्याग, अलिप्तता, चांगले आचरण आणि आत्मसंयम वाढतो.
चला दुसरी देवी ब्रह्मचारिणीची पूजा, कथा आणि मंत्र जाणून घेऊया.
कथा:
देवी ब्रह्मचारिणीच्या कथेनुसार, तिच्या मागील जन्मात, ही देवी हिमालयाची कन्या म्हणून जन्माला आली होती. नारदांच्या मार्गदर्शनाखाली तिने भगवान शिव यांना पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली. या कठोर तपश्चर्येमुळे तिचे नाव तपश्चर्येणी किंवा ब्रह्मचारिणी ठेवण्यात आले.
तिने एक हजार वर्षे फक्त फळे आणि फुले खाऊन घालवली आणि शंभर वर्षे ती जमिनीवर भाज्या खाऊन जगली. तिने अनेक दिवस कठोर उपवास केले आणि उघड्या आकाशाखाली पाऊस आणि उन्हाचा कठोर त्रास सहन केला. तीन हजार वर्षे तिने तुटलेली बेलव पाने खाल्ली आणि भगवान शिवाची पूजा करत राहिली. त्यानंतर तिने वाळलेली बेलव पाने खाणे देखील सोडून दिले.
तिने अनेक हजार वर्षे पाणी आणि अन्नाशिवाय तपश्चर्या केली. पानांपासून दूर राहिल्यामुळे तिचे नाव अपर्णा ठेवण्यात आले. कठोर तपश्चर्येमुळे देवीचे शरीर अत्यंत कमकुवत झाले. देव, ऋषी, सिद्धगण आणि ऋषींनी ब्रह्मचारिणीच्या तपश्चर्येला एक अभूतपूर्व पुण्यकर्म म्हणून प्रशंसा केली आणि म्हटले - हे देवी, आजपर्यंत कोणीही इतके कठोर तपश्चर्य केले नाही. हे फक्त तुमच्यामुळेच शक्य झाले.
तुमच्या इच्छा पूर्ण होतील आणि तुम्हाला भगवान चंद्रमौली शिवजी तुमचा पती म्हणून मिळतील. आता तपश्चर्या सोडून घरी परत या. तुमचे वडील लवकरच तुम्हाला बोलावण्यासाठी येत आहेत. या देवीच्या कथेचा सार असा आहे की जीवनाच्या कठीण संघर्षातही मन विचलित होऊ नये. सर्व सिद्धी आई ब्रह्मचारिणी देवीच्या कृपेने प्राप्त होतात. दुर्गापूजेच्या दुसऱ्या दिवशी देवीचे हे रूप पूजा केले जाते.
मंत्र: ओम ऐम ह्रीम क्लीम ब्रह्मचारिणीय नम:.
स्तुती
किंवा देवी सर्वभूतेषु माँ ब्रह्मचारिणीची संस्था म्हणून पूजा केली जाते.
नमस्तेस्यये नमस्तेस्यये नमो नम:.
अर्थ: हे आई! सर्वव्यापी आणि ब्रह्मचारिणी म्हणून प्रसिद्ध, अंबे, मी तुम्हाला वारंवार नमस्कार करतो. हे श्लोक सर्वांसाठी सोपे आणि स्पष्ट आहे.
हे स्तोत्र, पूजनीय, सोपे आणि स्पष्ट आहे. आई जगदंबेची भक्ती प्राप्त करण्यासाठी, ते लक्षात ठेवा आणि नवरात्रीच्या दुसऱ्या दिवशी त्याचा जप करा.
देवी ब्रह्मचारिणीची पूजा करताना, प्रथम हातात फूल घेऊन तिचे ध्यान करा आणि प्रार्थना करताना खालील मंत्राचा जप करा.
प्रार्थना:
दाधान कर्पद्माभ्यमक्षमलकमंडलु.
देवी प्रसीदतु मयी ब्रह्मचारिण्यनुत्तम.
- यानंतर, देवीला पंचामृताने स्नान घाला.
- त्यानंतर, विविध प्रकारची फुले, तांदळाचे दाणे, कुंकू आणि सिंदूर अर्पण करा.
- देवीला पांढरे आणि सुगंधित फुले अर्पण करा.
- याव्यतिरिक्त, देवीला कमळाचे फूल अर्पण करा आणि खालील मंत्रांनी प्रार्थना करा.
- यानंतर, देवीला प्रसाद अर्पण करा आणि तिला आचमन (पाण्याचा घोट) करायला सांगा.
प्रसादानंतर, सुपारी आणि सुपारीचा पाला अर्पण करा आणि प्रदक्षिणा (प्रदक्षिणा) करा, म्हणजेच तुमच्या जागी उभे राहून तीन वेळा प्रदक्षिणा करा.
प्रदक्षिणा केल्यानंतर, तूप आणि कापूर मिसळून देवीची आरती करा.
हे सर्व केल्यानंतर, क्षमेसाठी प्रार्थना करा आणि प्रसाद वाटा.
ब्रह्मचारिणी देवीचा नैवेद्य - नवरात्रीच्या दुसऱ्या दिवशी, देवी भगवतीला साखर अर्पण करा. देवी ब्रह्मचारिणीला साखर आवडते. असे मानले जाते की असे केल्याने दीर्घायुष्य मिळते. नैवेद्य दाखवल्यानंतर, साखर ब्राह्मणाला दान करावी.
अस्वीकरण: औषध, आरोग्य टिप्स, योग, धर्म, ज्योतिष, इतिहास, पौराणिक कथा इत्यादी विषयांवर वेबदुनियावर प्रकाशित/प्रसारित होणारे व्हिडिओ, लेख आणि बातम्या केवळ तुमच्या माहितीसाठी आहेत आणि विविध स्त्रोतांकडून घेतल्या आहेत. वेबदुनिया याच्या सत्यतेची पुष्टी करत नाही. आरोग्य किंवा ज्योतिषशास्त्राशी संबंधित कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी, तज्ञांचा सल्ला नक्कीच घ्या. जनहित लक्षात घेऊन हा मजकूर येथे सादर केले आहे.
