भारतीय रेल्वेने हायड्रोजनवर चालणाऱ्या पहिल्या ट्रेन कोचची यशस्वी चाचणी घेतली, कधी सुरू होणार; अश्विनी वैष्णव म्हणाले....

भारतीय रेल्वेने पहिल्या हायड्रोजनवर चालणाऱ्या ट्रेन कोचची यशस्वी चाचणी घेतली आहे. रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी ही कामगिरी सोशल मीडियावर शेअर केली आणि त्याबद्दल माहिती दिली. 

First Hydrogen powered coach (Driving Power Car) successfully tested at ICF, Chennai.

India is developing 1,200 HP Hydrogen train. This will place India among the leaders in Hydrogen powered train technology. pic.twitter.com/2tDClkGBx0

— Ashwini Vaishnaw (@AshwiniVaishnaw) July 25, 2025

मिळालेल्या माहितीनुसार भारताच्या रेल्वेने तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात पुन्हा एकदा एक नवीन टप्पा गाठला आहे. भारतीय रेल्वेने देशातील पहिल्या हायड्रोजनवर चालणाऱ्या ट्रेनच्या कोचची यशस्वी चाचणी घेतली आहे. ही चाचणी २५ जुलै २०२५ रोजी चेन्नई येथील इंटिग्रल कोच फॅक्टरी (ICF) येथे करण्यात आली. ही कामगिरी केवळ भारतीय रेल्वेसाठीच नाही तर पर्यावरणासाठीही एक मोठे पाऊल आहे. ही ट्रेन पूर्णपणे प्रदूषणमुक्त असेल आणि हरित वाहतुकीच्या क्षेत्रात भारताला जगातील आघाडीच्या देशांपैकी एक बनवेल.  

हायड्रोजन ट्रेन म्हणजे काय?

हायड्रोजन ट्रेन ही एक ट्रेन आहे जी हायड्रोजन वायू आणि ऑक्सिजनच्या मिश्रणापासून वीज निर्माण करून चालते. ही ट्रेन डिझेल किंवा विजेऐवजी हायड्रोजन इंधन पेशी वापरते. त्याचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे ही ट्रेन धावताना धूर सोडत नाही, तर फक्त पाण्याची वाफ (पाणी आणि वाफ) सोडते. यामुळे पर्यावरणाला हानी पोहोचत नाही. ही ट्रेन ताशी ११० किमी वेगाने धावू शकते आणि एकाच वेळी १८० किमी अंतर कापू शकते.

ती कुठे आणि केव्हा सुरू होईल?

भारतातील पहिल्या हायड्रोजन ट्रेनची चाचणी हरियाणातील जिंद-सोनीपत मार्गावर होईल. हा मार्ग ८९ किमी लांबीचा आहे. वृत्तानुसार, ही ट्रेन ३१ ऑगस्ट २०२५ पर्यंत पूर्णपणे तयार होईल आणि तिचे नियमित ऑपरेशन सुरू होऊ शकते. सुरुवातीला, ही ट्रेन ८ नॉन-एसी कोचसह धावेल. रेल्वेने ती दार्जिलिंग हिमालयीन रेल्वे, कालका-शिमला रेल्वे आणि नीलगिरी माउंटन रेल्वे सारख्या देशातील वारसा मार्गांवर चालवण्याची योजना देखील आखली आहे.

हायड्रोजन ट्रेनची खासियत?

या ट्रेनचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे त्याची १२०० अश्वशक्तीची शक्ती. ही जगातील सर्वात शक्तिशाली हायड्रोजन ट्रेनपैकी एक असेल. त्याची रचना लखनौच्या रिसर्च डिझाईन अँड स्टँडर्ड्स ऑर्गनायझेशन (RDSO) ने तयार केली आहे. ही पूर्णपणे स्वदेशी तंत्रज्ञानावर आधारित आहे. या ट्रेनमध्ये हायड्रोजन सिलेंडर आणि बॅटरी असतील, ज्यामुळे हायड्रोजनचे विजेमध्ये रूपांतर करून ट्रेन चालेल.  

Edited By- Dhanashri Naik