आरोग्याच्या दृष्ट्या चांगली पण सतत तंबाखू चघळणार्यांसाठी वाईट बातमी आहे. मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांनी मोठा निर्णय घेत उत्तर प्रदेशमध्ये पान मसाला आणि तंबाखूवर बंदी घालण्याचे आदेश दिले आहेत, जे आज 1 जून 2024 पासून तत्काळ लागू झाले आहेत.
आता राज्यात पान-मसाला आणि तंबाखूची विक्री, खरेदी, साठवणूक, बनवणे आणि पुरवठा करण्यावर बंदी घालण्यात येणार आहे. आदेशाचे उल्लंघन करणाऱ्यांवर कायदेशीर कारवाई करण्याचेही आदेश आहेत. या आदेशाची अधिसूचना लागू झाली असून संबंधित विभागांना आजपासूनच कृती आराखडा तयार करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
2006 मध्ये केलेल्या कायद्यांतर्गत तरतुदी
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, अन्न सुरक्षा आणि मानक कायदा 2006 अंतर्गत आदेश जारी करण्यात आले आहेत. आदेशात असे म्हटले आहे की अन्न सुरक्षा आणि मानके (विक्री प्रतिबंध आणि प्रतिबंध) विनियम 2011 च्या नियमन 2.3.4 मध्ये पान मसाला आणि तंबाखूवर बंदी घालण्याची तरतूद आहे.
नियमांनुसार तंबाखू आणि निकोटीनचा कोणत्याही खाद्यपदार्थात घटक म्हणून वापर करण्यास मनाई आहे. तरतुदीनुसार, उत्तर प्रदेशमध्ये पान मसाला आणि तंबाखू बनवणे, विकणे, पुरवठा करणे किंवा खरेदी करणे याला मनाई आहे, परंतु या नियमाचे काटेकोरपणे पालन केले जात नाही. अशा स्थितीत पुन्हा एकदा आदेश काढून नियमांची अंमलबजावणी करण्याचा प्रयत्न झाला.
विभागाच्या पथकांना छापे टाकण्याच्या सूचना
योगी सरकारने जारी केलेल्या आदेशांमध्ये सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशाचाही हवाला देण्यात आला आहे. पान मसाला बनवणाऱ्या कंपन्या आणि पुरवठादार या आदेशाचे पालन करत नसल्याचे सांगण्यात आले आहे. आता सर्वोच्च न्यायालयाचे कठोर आदेश आहेत की राज्य सरकारांनी नियमांचे पालन करावे. राज्यात पान मसाला बंदी करावी. आदेशाचे पूर्ण पालन होत असल्याची खात्री करण्यास सांगण्यात आले आहे.
अशा स्थितीत योगी सरकारने नवा आदेश जारी केला असून तो 1 जूनपासून लागू करण्याचे निर्देश अधिकाऱ्यांना दिले आहेत. आदेशानुसार अन्न सुरक्षा आणि औषध प्रशासनाची पथके छापे टाकतील. रस्त्यावर, कोपऱ्यांवर आणि चौकाचौकात पान मसाला विकणाऱ्यांवर लक्ष ठेवणार आहे. जो कोणी आदेशाचे उल्लंघन करताना आढळून आला, त्याच्यावर कडक कारवाई केली जाईल.