किडनीच्या रुग्णाचा आहार योजना काय असावी? जाणून घ्या काय खावे आणि काय खाऊ नये
बुधवार, 21 ऑगस्ट 2024 (09:15 IST)
Diet Tips for Kidney Health : किडनी हा आपल्या शरीराचा एक महत्त्वाचा अवयव आहे जो रक्त फिल्टर करण्याचे आणि शरीरातील विषारी पदार्थ काढून टाकण्याचे काम करतो. जेव्हा मूत्रपिंड योग्यरित्या कार्य करत नाही तेव्हा शरीरात विषारी पदार्थ जमा होऊ लागतात आणि त्यामुळे अनेक आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात. या स्थितीत संतुलित आणि किडनी फ्रेंडली आहार योजना अत्यंत महत्त्वाची आहे.
काय खावे?
मूत्रपिंडाच्या रुग्णांनी त्यांच्या आहारात खालील पदार्थांचा समावेश करावा...
1. फळे आणि भाज्या: फळे आणि भाज्यांमध्ये भरपूर फायबर, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे असतात जे किडनी निरोगी ठेवण्यास मदत करतात. केळी, सफरचंद, पपई, टरबूज, पालक, ब्रोकोली, गाजर, टोमॅटो इत्यादी किडनीच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर आहेत.
2. संपूर्ण धान्य: तपकिरी तांदूळ, ओट्स, बार्ली इत्यादी संपूर्ण धान्यांमध्ये भरपूर फायबर असते जे पचन सुधारते आणि मूत्रपिंड निरोगी ठेवण्यास मदत करते.
3. प्रथिने: मूत्रपिंडाच्या रुग्णांना देखील प्रथिनांची गरज असते, परंतु ते मर्यादित प्रमाणात घेतले पाहिजे. मासे, चिकन, टोफू, दही इत्यादी प्रथिनांचे चांगले स्रोत आहेत.
4. पाणी: किडनीसाठी पाणी खूप महत्वाचे आहे. मूत्रपिंडाच्या रुग्णांनी पुरेसे पाणी प्यावे.
5. शेंगा: मसूर, चणे, वाटाणे इत्यादी शेंगा प्रथिने आणि फायबरचे चांगले स्रोत आहेत.
6. नट आणि बिया: बदाम, अक्रोड, सूर्यफूल बियाणे इत्यादी नट आणि बियांमध्ये ओमेगा -3 फॅटी ऍसिड आणि इतर पोषक घटक असतात जे किडनीसाठी फायदेशीर असतात.
काय खाऊ नये?
किडनीच्या रुग्णांनी खालील पदार्थ टाळावेत...
1. मीठ: जास्त मीठ खाल्ल्याने मूत्रपिंडावर अतिरिक्त दबाव पडतो. मूत्रपिंडाच्या रुग्णांनी कमी मिठाचा आहार घ्यावा.
2. पोटॅशियम: पोटॅशियमचे जास्त सेवन मूत्रपिंडांना हानी पोहोचवू शकते. केळी, बटाटा, टोमॅटो इत्यादींमध्ये पोटॅशियमचे प्रमाण जास्त असते.
3. फॉस्फरस: जास्त प्रमाणात फॉस्फरसचे सेवन देखील मूत्रपिंडांना हानी पोहोचवू शकते. मांस, दुग्धजन्य पदार्थ इत्यादींमध्ये फॉस्फरसचे प्रमाण जास्त असते.
४. अतिरिक्त प्रथिने: जास्त प्रथिने खाल्ल्याने किडनीला हानी पोहोचते.
5. अल्कोहोल: अल्कोहोलचे सेवन मूत्रपिंडांना हानी पोहोचवू शकते.
6. प्रक्रिया केलेले अन्न: प्रक्रिया केलेल्या अन्नामध्ये मीठ, साखर आणि चरबीचे प्रमाण जास्त असते जे किडनीसाठी हानिकारक असते.
काही महत्त्वाचे मुद्दे:
किडनीच्या रुग्णांनी डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्यानंतरच त्यांचा आहार योजना बनवावी.
आहारात हळूहळू बदल करा.
तुमची खाण्याची पद्धत बदला, जसे की लहान भागांमध्ये अन्न खाणे.
नियमित व्यायाम करा.
तणाव टाळा.
मूत्रपिंडाच्या रुग्णांसाठी संतुलित आणि किडनी-अनुकूल आहार योजना अत्यंत महत्त्वाची आहे. ही आहार योजना मूत्रपिंड निरोगी ठेवण्यास, विषारी पदार्थ बाहेर टाकण्यास आणि जीवनाचा दर्जा सुधारण्यास मदत करते.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.