Myanmar: म्यानमार सीमावर्ती भागात गृहयुद्धाची तीव्रता
बुधवार, 24 मे 2023 (07:06 IST)
थायलंडच्या सीमेवर म्यानमारचे लष्कर आणि लष्करविरोधी बंडखोरांमध्ये भीषण लढाई सुरू आहे. हा प्रदेश म्यानमारच्या वांशिक अल्पसंख्याक समुदायांचे घर आहे, ज्यांनी देशाच्या सैन्याविरुद्ध सशस्त्र बंड पुकारले आहे. या भांडणामुळे एका मोठ्या आर्थिक विकास प्रकल्पाचे काम रखडले आहे. या प्रकल्पाचे बांधकाम पूर्ण झाल्यानंतर म्यानमारच्या मेकाँग डेल्टा देशांशी व्यापारात मोठी वाढ होण्याची शक्यता आहे.
म्यानमार, थायलंड, लाओस, कंबोडिया आणि व्हिएतनाम हे मेकाँग डेल्टा प्रदेशात येतात. या देशांना जोडण्यासाठी 1,700 किमी लांबीच्या पूर्व-पश्चिम इकॉनॉमिक कॉरिडॉरचे काम सुरू करण्यात आले. दोन वर्षांपूर्वी लष्कराने म्यानमारमध्ये निवडून आलेले सरकार उलथून टाकले तेव्हा या प्रकल्पाचे काम पूर्णत्वास आले होते. त्यानंतर जातीय अल्पसंख्याक बंडखोरांनी सशस्त्र बंडखोरीचा मार्ग स्वीकारला.
थायलंड आणि म्यानमार दरम्यान ट्रक वाहतूक सेवा पुरवणाऱ्या जपानी कंपनीच्या एका कर्मचाऱ्याने सांगितले, "एप्रिलमध्ये अचानक ट्रक आणि ड्रायव्हर शोधणे खूप कठीण झाले आहे." गेल्या मार्चपासून, सागरी मार्गाने म्यानमारला माल पाठवण्याचा किंवा ऑर्डर करण्याचा खर्च 50 टक्क्यांनी वाढला आहे.
आशिया महामार्ग-1 प्रकल्प थायलंड आणि म्यानमार दरम्यान जमीन वाहतुकीचे प्रमुख साधन म्हणून बांधला जात आहे. हा रस्ता थायलंडच्या मध्यभागी असलेल्या माई सोट ते म्यानमारमधील मायावतीपर्यंत जाईल. पण हा भाग कॅरेन नॅशनल युनियन नावाच्या अतिरेकी संघटनेने व्यापला आहे. केरन नॅशनल युनियन ही म्यानमारच्या लष्कराशी युद्ध करणाऱ्या २० वांशिक अतिरेकी संघटनांपैकी एक आहे.
कॅरेन नॅशनल युनियन आणि लष्कर यांच्यात 2019 मध्ये एक करार झाला होता. त्यात युनियनने कॉरिडॉरच्या बांधकामाला परवानगी देण्यास संमती दिली होती. त्यानंतर बांधकामाला वेग आला. या बांधकामात थायलंडचा मोठा वाटा होता. दरम्यान, मुख्य मार्गावरील पूल हटवून बांधण्याचे काम जपानी कंपनी करत होती.
तज्ज्ञांच्या मते, फेब्रुवारी 2021 मध्ये म्यानमारमध्ये झालेल्या लष्करी बंडानंतर परिस्थिती नाटकीयरित्या बदलली. कारेन नॅशनल युनियनने तुरुंगात असलेल्या नेत्या आंग सान स्यू की यांचा पक्ष नॅशनल लीग फॉर डेमोक्रसी (NLD) सोबत हातमिळवणी केली आहे. त्यांनी आपल्या भागात एनएलडीच्या अनेक नेत्यांना आणि कार्यकर्त्यांना आश्रय दिला आहे.
यावर्षी मार्च-एप्रिलमध्ये या भागात लढाई तीव्र झाली. येथील केरन नॅशनल युनियनने तरुणांना घेऊन लायन बटालियन, कोब्रा कॉलम अशी पथके तयार केली आहेत. या लोकांनी मार्चमध्ये कॅसिनो, कस्टम ऑफिस आणि इतर सरकारी सुविधांवर हल्ले तीव्र केले. त्यानंतर लष्कराने प्रत्युत्तर दिले. लष्कराच्या कारवाईत बंडखोर गटांचे मोठे नुकसान झाल्याचे सांगण्यात येत आहे. त्यामुळे या भागातील दहा हजारांहून अधिक रहिवासी विस्थापित होऊन थायलंडला गेले आहेत. दुसरीकडे, पूर्व-पश्चिम इकॉनॉमिक कॉरिडॉरचे काम ठप्प झाले आहे.
