Ramayan: हिंदू धर्मात महावीर हनुमानाला कलियुगातील देवता मानले जाते. हनुमानजीमध्ये अशी दैवी शक्ती आहे, जी इतर देवतांकडे नाही. हनुमानजींनी अनेक पराक्रमी असुर आणि राक्षसांचा वध केला. पंडित इंद्रमणी घनश्याल सांगतात की हनुमानजींच्या अनेक पौराणिक कथा प्रचलित आहेत. हनुमानजी हे श्रीरामाचे परम भक्त आहेत. हनुमानजी त्यांच्या सुखात आणि दु:खात श्री राम सोबत राहिले आणि त्यांची प्रेमाने आणि भक्तीने सेवा केली, पण एक वेळ अशीही आली जेव्हा श्री रामाने हनुमानजींना मृत्युदंड दिला, ज्याची कथा खालीलप्रमाणे आहे.
राम बडे की राम नाम?
एका पौराणिक कथेनुसार, लंका जिंकून श्रीराम अयोध्येचे राजा झाले, तेव्हा दरबारात एक सभा भरली होती. सभेत सर्व देव-गुरु उपस्थित होते. राम जास्त ताकदवान की राम नावाची चर्चा दरबारात सुरू होती. नारद मुनींनी रामाचे नाव अधिक सामर्थ्यवान सांगितले तेव्हा सर्वांनी राम शक्तिशाली म्हटले. हनुमानजी अगदी शांत बसले होते.
हनुमानजींनी केली चूक
सभा संपल्यानंतर नारद मुनींनी हनुमानजींना सर्व ऋषींना नमस्कार करण्यास सांगितले, परंतु विश्वामित्र ऋषींना नाही. या संदर्भात हनुमानजींनी विचारले की विश्वामित्र ऋषींना नमस्कार का करू नये, तर नारदजी म्हणाले की पूर्वी ते राजा होते, त्यांची गणना ऋषींमध्ये होत नाही. नारदजींच्या म्हणण्यानुसार, हनुमानजींनी सर्व ऋषी-मुनींना नमस्कार केला आणि ऋषी विश्वामित्रांना सोडले. यावर ऋषी विश्वामित्र रागावले आणि त्यांनी श्रीरामांना सांगितले. या चुकीची शिक्षा हनुमानाला मिळाली पाहिजे, असेही विश्वामित्र ऋषी म्हणाले. श्रीराम मोठ्या कोंडीत सापडले, कारण ते आपल्या गुरूंचे बोलणे टाळू शकले नाहीत.
श्रीरामांनी दिला मृत्युदंड
यानंतर श्रीरामांनी विश्वामित्र ऋषींची आज्ञा मानून हनुमानजींना मृत्युदंड देण्याचा निर्णय घेतला. हनुमानजींनी नारद मुनींना यावर उपाय विचारला. तेव्हा नारद मुनी म्हणाले की तू राम नामाचा जप कर. हनुमानजींनी हे केले. श्रीरामांनी हनुमानाकडे धनुष्य बाण दाखवले. पण, श्रीरामाच्या बाणांचा हनुमानावर काहीही परिणाम झाला नाही. श्रीरामांनी ब्रह्मास्त्र हे ब्रह्मांडातील सर्वात शक्तिशाली शस्त्र वापरले, परंतु त्याचाही हनुमानावर काहीही परिणाम झाला नाही. दरम्यान, नारद मुनींनी ऋषी विश्वामित्रांना हनुमानजींना क्षमा करण्याची विनंती केली. त्यानंतर त्यांनी हनुमानजींना क्षमा केली.
Edited by : Smita Joshi
