Hartalika Teej 2025 हरतालिका तृतीया अष्ट प्रहर पूजा मुहूर्त, जाणून घ्या हरतालिका व्रत पूजा कशी करावी?
मंगळवार, 19 ऑगस्ट 2025 (12:35 IST)
भाद्रपद तृतीया शुक्ल या दिवशी महिला हरतालिका तृतीया निर्जला व्रत पाळतात. हे व्रत खूप कठीण असते. विवाहित महिलांसाठी हा एक विशेष सण आहे आणि महिला या दिवशी निर्जला व्रत पाळतात आणि विवाहित महिला त्यांच्या पतींच्या आणि अविवाहित मुलींच्या दीर्घायुष्याच्या कामनासह भगवान शिव आणि माता पार्वतीच्या मातीच्या मूर्तीची पूजा करतात जेणेकरून त्यांना चांगला वर मिळेल.
हरतालिका तृतीया व्रत २०२५ ची तारीख
यावर्षी हरतालिका तृतीया २६ ऑगस्ट २०२५ रोजी साजरी केली जाणार आहे.
तृतीया तिथीची सुरुवात: २५ ऑगस्ट दुपारी १२:३४ वाजता
तृतीया तिथी समाप्त: २६ ऑगस्ट दुपारी १:५४ वाजता.
त्यामुळे हरतालिका तीज व्रत २६ ऑगस्ट रोजी साजरी केली जाणार आहे.
हरतालिका तृतीया अष्ट प्रहर पूजा मुहूर्त
२४ तासांत आठ प्रहार असतात - दिवसाचे चार प्रहार म्हणजे सकाळ, मध्यान्ह, दुपार आणि संध्याकाळ आणि रात्रीचे चार प्रहार म्हणजे प्रदोष, निशीथ, त्रयमा आणि उषा.
पहिली पूजा: सकाळ: ०४:३० ते ०५:१६ किंवा सकाळी ११ ते १२ दरम्यान.
दुसरी पूजा: संध्याकाळी ०६:३६ ते ०७:४५ दरम्यान.
तिसरी पूजा: रात्री ११:५६ ते १२:४२ दरम्यान.
चौथी पूजा: रात्री ०२:३० ते ०३:३० दरम्यान.
पाचवी पूजा: सकाळी ०५ वाजता किंवा ब्रह्म मुहूर्तावर.
पारण फक्त सकाळच्या पूजेनंतर केली जाते.
स्थानिक वेळेनुसार मुहूर्तात काही मिनिटांचा फरक असू शकतो.
हरतालिका व्रताचे कठोर नियम
* दिवस सुरू होण्यापूर्वी अन्न आणि पाणी सोडून दिले जाते. सूर्योदयानंतर, दैनंदिन कामे संपल्यानंतर, पूजा सुरू होते. उपवासाचा संकल्प घेतला जातो आणि नंतर विधीनुसार पूजा सुरू होते. दुसऱ्या दिवशी, पूजा झाल्यानंतर, पाणी पिऊन उपवास सोडला जातो.
* श्रद्धेनुसार जर कोणत्याही अविवाहित किंवा विवाहित महिलेने एकदा हा व्रत करायला सुरुवात केली तर तिला आयुष्यभर हा व्रत पाळावा लागतो. आजारी पडल्यास, दुसरी स्त्री किंवा पती हा व्रत पाळू शकतो.
* लोककथेनुसार, असाही विश्वास आहे की कोणत्याही प्रकारचे अन्न किंवा इतर कोणताही पदार्थ सेवन केला तरी, अन्नाच्या स्वरूपानुसार, पुढचा जन्म फक्त त्या योनीतच होतो. पण ही फक्त एक श्रद्धा आहे.
* या व्रतात, महिलांना संपूर्ण रात्र जागे राहून आठ प्रहरांनुसार मातीपासून बनवलेल्या शिवलिंगाची पूजा करावी लागते आणि संपूर्ण रात्र जागे राहिल्यानंतर भजन-कीर्तन किंवा जप करावा लागतो.
* या व्रताच्या वेळी हरतालिका तीज व्रत कथा ऐकणे आवश्यक आहे. असे मानले जाते की कथेशिवाय हे व्रत अपूर्ण मानले जाते.
पूजेचे साहित्य: पूजेमध्ये पंचामृत, मिठाई, फळे, फुले, नारळ, कापूर, कुंकू, सुपारी, सिंदूर, अबीर, चंदन, लाकडी स्टूल, पितळेचा कलश, तसेच कापूर, अगारू, केशर, कस्तुरी आणि कमळाचे पाणी, आंबा, उसाचा रस, सुहागाच्या २ पेट्या, भोग, प्रसाद, गूळ, तूप, अनेक प्रकारची पाने इत्यादींचा समावेश असतो.
हरतालिका तीज व्रत पूजा पद्धत
या दिवशी, भगवान शिव, माता पार्वती आणि भगवान गणेश यांच्या मूर्ती वाळू आणि काळ्या मातीपासून हाताने बनवल्या जातात. काही लोक पार्वतीसह सखीची पण पूजा करतात. पूजास्थळ फुले आणि पानांनी सजवावे. चौरंग ठेवून त्यावर केळीची पाने पसरवून भगवान शंकर, माता पार्वती आणि भगवान गणेश यांच्या मूर्ती स्थापित करावी. यानंतर सौभाग्याच्या सर्व वस्तू माता पार्वतीला अर्पण कराव्यात आणि भगवान शिवाला धोतर आणि कापड अर्पण करावे आणि षोडशोपचार पूजा करा. त्यानंतर तृतीयेची कथा ऐका आणि रात्री जागरण करा. आरतीनंतर सकाळी देवी पार्वतीला कुंकु अर्पण करा आणि दही-कान्होले याचा नैवेद्य दाखवून उपवास सोडता येऊ शकतो. सकाळी भगवान शिव, देवी पार्वती आणि भगवान गणेश यांच्या मूर्तींचे विधिवत विसर्जन केल्यानंतर पारण केले जाते.