नारदकृत - संकटनाशन स्तोत्रात उल्लेखित बारा नावे व त्यांची सद्यस्थाने

गुरूवार, 27 ऑगस्ट 2020 (12:13 IST)
प्रथमं वक्रतुंण्डं च एकदन्तं द्वितीयकम । तृतीयं कृष्णपिंगाक्षं गजवक्त्रं चतुर्थकम ।।2।।
लम्बोदरं पंचमं च षष्ठं विकटमेव च । सप्तमं विघ्नराजं च धूम्रवर्णं तथाष्टमम ।।3।।
नवमं भालचन्द्रं च दशमं तु गजाननम । एकादशं गणपतिं द्वादशं तु गजाननम ।।4।।
 
1. वक्रतुण्ड- मद्रास राज्यातील कन्नूरजवळ
2. एकदन्त- पश्चिम बंगालमध्ये कोलकत्याजवळ
3. कृष्णपिंगाक्षं- मद्रास राज्यातील कन्याकुमारीजवळ
4. गजवक्त्र- ओरिसा राज्यात भुवनेश्वर येथे
5. लंबोदर- ह्याची दोन स्थाने उल्लेखिली जातात.
रत्नागिरी जिल्ह्यातील गणपती पुळे
मध्यप्रदेशातील ओंकारेश्वर ज्योतिर्लिंगाजवळ असलेला पंचमुखी गणपती
6. विकट- हिमालयाच्या पायथ्याशी ह्षीर्कष येथे
7. विघ्नराजेन्द्र- कुरु क्षेत्रात कौरव- पांडवांच्या युद्धभूमीजवळ
8. धूम्रवर्ण- दक्षिणेकडील केरळ राज्यात कालिकतजवळ आणि एक स्थान तिबेटमध्ये ल्हासापासून 15 मैलांवर
9. भालचंद्र- रामेश्वरजवळ धनुष्कोडी येथे मद्रास राज्य
10. विनायक- काशीक्षेत्रातील अन्नूपूर्णामंदिराजवळचा धुण्डिराज गणेश
11. गणपती- क्षेत्र गोकर्ण महाबळेश्वर येथील द्विभुज महागणपती
12. गजानन- हिमालयातील शेवटचे तीर्थस्थान पांडुकेसर येथील मुंडकटा गणेश. गौरी कुंडाजवळील ही गणेशमूर्ती‍ शिवविरहित आहे.
 
समर्थ रामदासस्वामींनी ही बाराही गणेशस्थाने शोधून काढून सर्व गणपतींचे दर्शन घेतले होते, असे म्हणतात.

वेबदुनिया वर वाचा

संबंधित माहिती