पावसाळा हा भारतातील चार मुख्य ऋतूंपैकी एक आहे. हे दरवर्षी उन्हाळ्याच्या हंगामानंतर सुरू होते आणि सप्टेंबरपर्यंत चालते. पावसाळा आला की आकाशात ढगांचा पाऊस पडतो. उन्हाळ्यात तापमान जास्त असल्याने महासागर, नद्या इत्यादी जलस्रोत बाष्पाच्या रूपात ढग बनतात. आकाशात बाष्प जमा होते आणि ढग तयार होतात जे पावसाळ्यात फिरतात जेव्हा पावसाळा सुरू होतो आणि ढग एकमेकांवर घासतात. यामुळे विजा आणि गडगडाट होतो आणि नंतर पाऊस पडतो.
पावसाळ्याचे आगमन
पावसाळा हा आपल्या देशातील चार प्रमुख ऋतूंपैकी एक आहे. हा एक असा ऋतू आहे जो जवळजवळ प्रत्येकाला आवडतो कारण यामुळे कडक उन्हानंतर आराम मिळतो. जुलै महिन्यापासून पावसाळा सुरू होतो. हा हंगाम भारतीय शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत फायदेशीर आणि महत्त्वाचा आहे.
कडाक्याच्या उन्हानंतर जून आणि जुलै महिन्यात पावसाळ्याचे आगमन झाल्याने लोकांना उष्णतेपासून मोठा दिलासा मिळतो. पावसाळा हा खूप आल्हाददायक ऋतू असतो.
पावसाळ्याच्या आगमनाने लोकांमध्ये विशेषतः शेतकऱ्यांमध्ये आनंदाचा संचार आहे. पावसाळा केवळ उष्णतेपासून दिलासा देत नाही तर शेतीसाठी वरदान ठरतो. बरेचसे पीक चांगल्या पावसावर अवलंबून असते. चांगला पाऊस झाला नाही तर फारसे उत्पादन मिळणार नाही, त्यामुळे लोकांना स्वस्तात धान्य मिळणार नाही.
पावसाळ्याचे दोन्ही पैलू: फायदे आणि तोटे
पावसाळ्याचे फायदे आणि तोटे आहेत. पावसाळ्याचा ऋतू सर्वांना प्रिय आहे कारण तो उन्हाच्या कडाक्यापासून दिलासा देतो. हे वातावरणातील सर्व उष्णता काढून टाकते आणि थंडीची भावना असते. झाडे, वनस्पती, गवत, पिके आणि भाजीपाला इत्यादींच्या वाढीस मदत करते. हा ऋतू सर्व प्राणी-पक्ष्यांनाही खूप आवडतो कारण त्यांना चरायला भरपूर गवत आणि पिण्यासाठी पाणी मिळते. आणि याद्वारे आम्हाला दिवसातून दोन वेळा गाई-म्हशींचे दूध मिळते. नद्या, तलाव यांसारखी सर्व नैसर्गिक संसाधने पाण्याने भरलेली आहेत.
पाऊस पडला की सर्व रस्ते, उद्याने आणि क्रीडांगणे पाण्याखाली आणि चिखलमय होतात. यामुळे आम्हाला दररोज खेळण्यात अडथळा येतो. योग्य सूर्यप्रकाशाशिवाय, प्रत्येक गोष्टीला दुर्गंधी येऊ लागते. सूर्यप्रकाशाच्या कमतरतेमुळे संसर्गजन्य रोग पसरण्याचा धोका मोठ्या प्रमाणावर वाढतो. पावसाळ्यात मातीचा गाळ आणि संक्रमित पावसाचे पाणी जमिनीत शिरते आणि पाण्याच्या मुख्य स्त्रोतामध्ये मिसळते, ज्यामुळे पचनसंस्थेला त्रास होतो. मुसळधार पावसामुळे पूर येण्याचीही शक्यता आहे.
पावसाचे दृश्य
पृथ्वीचे मनमोहक आणि अलौकिक रूप पाहून ढगही तिच्याकडे आकर्षित होतात आणि प्रेमी नायकाप्रमाणे नतमस्तक होतात. आणि आनंदी होऊन ते त्याला उदास करतात. जसे थेंब पृथ्वीवर पडू लागतात, त्याचप्रमाणे पृथ्वीवरून एक अद्भुत सुगंध दरवळू लागतो. झाडांना नवीन जीवन मिळते आणि ते हिरवे होतात. पक्षी ट्विट करू लागतात. त्यामुळे पावसाच्या आगमनाने वातावरणातच बदल होतो.
निष्कर्ष
शेवटी पावसाळा सगळ्यांनाच आवडतो. सगळीकडे हिरवाई दिसते. झाडे, वेली यांना नवीन पाने येतात. फुले फुलू लागतात. आकाशात इंद्रधनुष्य पाहण्याची उत्तम संधी मिळते. या ऋतूत सूर्यही लपाछपी खेळतो. मोर आणि इतर पक्षी पंख पसरून नाचू लागतात. सर्वजण शाळेत आणि घरी पावसाळ्याचा आनंद घेतात.