कोळशाच्या टंचाईमुळे भारतातील विजेचे संकट अधिक गडद झाले आहे. त्यामुळेच ही कमतरता दूर करण्यासाठी भारतीय रेल्वेने मोठे पाऊल उचलले आहे. प्रवासी गाड्यांपेक्षा मालगाड्यांना प्राधान्य देण्याच्या सूचना रेल्वेला देण्यात आल्या आहेत. याशिवाय आठ पॅसेंजर गाड्याही पुढील आदेशापर्यंत रद्द करण्यात आल्या आहेत. आजपासून या निर्णयाची अंमलबजावणी करण्यात आली आहे. या सगळ्यामध्ये वीज नसल्याबद्दल विरोधक मोदी सरकारवर हल्लाबोल करत आहेत.
देशात कडाक्याच्या उन्हामुळे विजेच्या मागणीत लक्षणीय वाढ झाली आहे. सर्व वीज प्रकल्पांमध्ये कोळशाचा तुटवडा असल्याच्याही बातम्या आहेत. वीज प्रकल्पांना कोळशाचा पुरवठा वाढवण्यासाठी रेल्वेने ४२ प्रवासी गाड्या रद्द केल्या आहेत. पॅसेंजर गाड्या रद्द करण्याचे कारण म्हणजे माल गाड्यांची वारंवारता वाढवणे, जेणेकरून वीज प्रकल्पातील कोळशाच्या कमतरतेला सामोरे जावे.
देशातील विस्तीर्ण भागात चालू असलेल्या उष्णतेच्या लाटेच्या वाढत्या वीज मागणीच्या दरम्यान, भारताची सर्वोच्च उर्जा मागणी पूर्ण झाली किंवा एका दिवसात सर्वाधिक म्हणजे 204.65 GW चा सर्वकालीन उच्चांक गाठला.
कडाक्याची उष्णता आणि कोळशाचा तुटवडा यामुळे देशातील अनेक राज्यांमध्ये विजेचे संकट गडद झाले आहे. पॉवर प्लांट्समधील कमी उत्पादनामुळे प्रचंड मागणी पूर्ण करण्यासाठी राज्ये संघर्ष करत आहेत. जम्मू-काश्मीरपासून ते आंध्र प्रदेशपर्यंत ग्राहकांना दोन तासांपासून ते आठ तासांपर्यंत वीजपुरवठा खंडित करावा लागत आहे. वीजपुरवठा खंडित होण्याचा सर्वाधिक फटका कारखान्यांना बसतो.
वीज वाचवण्याचे काही सोपे मार्ग
टास्क लाइटिंग वापरा.
घरामध्ये छतावरील दिव्यांऐवजी टेबल लॅम्प किंवा ट्रॅक लाइटिंगचा वापर करा.
स्वयंपाकघरात स्वयंपाक करताना काउंटरच्या दिव्याखाली वापरा.
ओव्हनमध्ये अन्न गरम करण्याऐवजी मायक्रोवेव्ह वापरा.
जास्त वेळ शॉवर वापरू नका.
घरातील इलेक्ट्रॉनिक्स उपकरणे अनप्लग करा, स्टँडबाय पॉवरचा 8 ते 10% घरगुती वीज वापर होतो.
डेस्कटॉप संगणकाऐवजी लॅपटॉप वापरा.
जुना टीव्ही बदला, नवीन एलईडी टीव्ही वापरा. ते कमी वीज वापरते.
कपडे सुकविण्यासाठी मशीन वापरू नका, उन्हात वाळवा.
निष्कर्ष
आज आपण सर्वच नैसर्गिक साधनसंपत्तीवर अवलंबून आहोत, पण ते मर्यादित प्रमाणात आहे, त्यामुळे आपण सर्वांनीच त्या वाचवण्यासाठी पुढाकार घेतला पाहिजे. तुम्हीही विजेची बचत करा आणि इतरांनाही असे करण्यासाठी प्रेरित करा.
