चांदोली राष्ट्रीय उद्यान हे महाराष्ट्र राज्यातील एक प्रसिद्ध राष्ट्रीय उद्यान आहे जे सुमारे 318 चौरस किमी परिसरात पसरलेले आहे. चांदोली पार्क सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पाचा दक्षिणेकडील भाग म्हणून उल्लेखनीय आहे, कोयना वन्यजीव अभयारण्य राखीव क्षेत्राचा उत्तरेकडील भाग आहे. हिरव्यागार वनस्पतींनी लपेटलेले हे राष्ट्रीय उद्यान विविध प्रकारचे प्राणी, पक्षी आणि सरपटणारे प्राणी यांचे घर आहे. हे राष्ट्रीय उद्यान त्याच्या रोमांचक जंगल सफारी, पक्षी निरीक्षण, ट्रेकिंग आणि इतर क्रियाकलापांसाठी ओळखले जाते, जे पर्यटकांना निसर्गाचे विलक्षण दृश्य पाहण्याची अनोखी संधी देतात.
चांदोली राष्ट्रीय उद्यान इतिहास History of Chandoli National Park
चांदोली नॅशनल पार्कचा इतिहास अतिशय मनोरंजक आहे कारण परिसरात प्रचितगड आणि भैरवगड 17 व्या शतकातील मराठा साम्राज्यातील किल्ले यांसह अनेक ऐतिहासिक स्थळे आहेत. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या राजवटीत सुरुवातीच्या युद्धांपासून "युद्धकैद्यांसाठी" खुले तुरुंग म्हणून संरक्षित क्षेत्राचा बराचसा वापर केला जात होता.
परंतु आपण उद्यानाच्या आधुनिक इतिहासावर नजर टाकल्यास, चांदोली राष्ट्रीय उद्यान प्रथम 1985 मध्ये वन्यजीव अभयारण्य म्हणून घोषित करण्यात आले होते, जे मे 2004 मध्ये भारतातील प्रमुख राष्ट्रीय उद्यानांपैकी एक म्हणून घोषित करण्यात आले होते.
चांदोली राष्ट्रीय उद्यानातील वनस्पती आणि Flora of Chandoli National Park
चांदोली नॅशनल पार्कच्या प्रदेशात मलबार किनार्‍यावरील आर्द्र जंगले आणि उत्तर पश्चिम घाटातील आर्द्र पानझडी जंगलांचे मिश्रण दिसते. आवळा, कोकम, अंजनी आयरनवुड ट्री, उंबर किंवा अंजीर, जामुन, पीसा, नाना, किंजल, स्पिनस कीनो ट्री, फॉल्स केलट, हर्रा, इंडियन लॉरेल या सामान्यतः पाहिल्या जाणाऱ्या झाडांचा समावेश होतो. सामान्यपणे दिसणार्‍या गवतांमध्ये कालीकुसली, डोंगरी, बंगाल, काळे भाले गवत, ब्लूस्टेम गवत, सोनेरी दाढीचे गवत, कांगारू गवत, म्हैस गवत, ग्रेडर गवत यांचा समावेश होतो. औषधी वनस्पती आणि झुडूपांमध्ये, तमालपती, रणमिरी, करवंद, तोरण, कडीपट्टा, नारक्या इत्यादी शोधण्याची अपेक्षा केली जाऊ शकते.
चांदोली राष्ट्रीय उद्यानातील जीव Fauna of Chandoli National Park
चांदोली राष्ट्रीय उद्यान परिसरात सस्तन प्राण्यांच्या 23 प्रजाती, पक्ष्यांच्या 122 प्रजाती आणि उभयचर आणि सरपटणाऱ्या प्राण्यांच्या 20 प्रजाती आहेत. भारतीय बिबट्या, बंगाल वाघ, भारतीय बायसन, बिबट्या मांजरी, भारतीय राक्षस गिलहरी आणि आळशी अस्वल यांसारखे प्राणी येथे आढळतात. याशिवाय उंदीर हरीण, सांबर हरीण, बार्किंग डीअर, काळवीट अशा अनेक प्रजाती चांदोली राष्ट्रीय उद्यानात पाहिल्या जातात.
बर्ड वाचिंग Wird Watching in Chandoli National Park
चांदोली नॅशनल पार्क हे विविध रंगीबेरंगी पक्ष्यांच्या प्रजातींचे घर आहे, ज्यामुळे ते शब्द पाहणाऱ्यांसाठी स्वर्ग बनले आहे. जर तुम्हाला निसर्गसौंदर्यामध्ये शांत वातावरणात पक्षी पहायला आवडत असेल तर हे ठिकाण तुमच्यासाठी खूप खास आहे कारण तुम्ही जेव्हाही इथे याल तेव्हा तुम्हाला अनेक प्रकारचे वन्यजीव तसेच अनेक प्रकारचे पक्षी पाहायला मिळतात.
चांदोली नॅशनल पार्क टाइमिंग Timing of Chandoli National Park
चांदोली राष्ट्रीय उद्यान पर्यटकांसाठी दररोज सकाळी 7 ते 10 आणि दुपारी 3 ते संध्याकाळी 6 या वेळेत खुले असते.
चांदोली नॅशनल पार्क एंट्री फीस Entry Fee of Chandoli National Park
चांदोली राष्ट्रीय उद्यानात प्रति व्यक्ती 30 रुपये प्रवेश शुल्क आकारले जाते. प्रत्येक खाजगी वाहन किंवा जिप्सीला संकुलात प्रवेश करण्यासाठी 150 रुपये शुल्क द्यावे लागते. तसेच, राष्ट्रीय उद्यानात तुम्हाला घेऊन जाण्यासाठी मार्गदर्शक भाड्याने घेणे अनिवार्य आहे ज्यासाठी तुम्हाला सुमारे 300 खर्च येईल.
खास टिप्स-
तुम्ही लहान मुलांसोबत प्रवास करत असाल तर, तुमच्या मुलांना एकटे सोडू नका आणि पर्यटकांसाठी असलेल्या भागात राहा.
उद्यानाच्या कोणत्याही प्रतिबंधित भागात प्रवेश करण्याचा प्रयत्न करू नका
सफारी राईड दरम्यान, आपल्या मार्गदर्शकाच्या परवानगीशिवाय जीपमधून बाहेर पडू नका.
चांदोली राष्ट्रीय उद्यानात जाताना कॅमेरा, दुर्बीण आणि इतर आवश्यक गोष्टी सोबत ठेवा.
उद्यानातील कोणत्याही प्राण्याला खायला घालण्याचा किंवा त्यांच्या जवळ जाण्याचा प्रयत्न करू नका.
चांदोली राष्ट्रीय उद्यानात जाताना अजिबात धुम्रपान करू नका, कारण आग लागण्याचा धोका आहे.
चांदोली नॅशनल पार्कला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ Best time to visit Chandoli National Park
चांदोली नॅशनल पार्कला भेट देण्याचा उत्तम काळ म्हणजे ऑक्टोबर ते फेब्रुवारी. या महिन्यांत हवामान आल्हाददायक असते आणि जवळून वन्यजीव पाहण्याची संधी असते. जून ते सप्टेंबर दरम्यान या भागात मुसळधार पाऊस पडतो. म्हणूनच आम्ही तुम्हाला सल्ला देऊ इच्छितो की पावसाळ्यात शक्य असल्यास येथे येणे टाळा.
चांदोली नॅशनल पार्क कसे पोहचाल How to Reach Chandoli National Park
फ्लाइटने चांदोली नॅशनल पार्क पोहण्यासाठी सर्वात जवळचे विमानतळ कोल्हापूर (70 किमी), पुणे (210 किमी) आणि मुंबई (380 किमी) आहेत. रस्त्यांचे जाळे या तिन्ही विमानतळांना चांदोली राष्ट्रीय उद्यानाला जोडते.
जे पर्यटक चांदोली नॅशनल पार्कला भेट देण्यासाठी ट्रेनने जाण्याचा विचार करत आहेत, त्यांना सांगली (75 किमी), कराड (47 किमी), कोल्हापूर (70 किमी) आणि मिरज (83 किमी) ही चांदोलीची सर्वात महत्त्वाची शहरे आहेत. यापैकी कोणत्याही ठिकाणी तुम्ही ट्रेन घेऊ शकता. मिरज जंक्शन विशेषतः, प्रमुख शहरांशी एक्सप्रेस आणि सुपरफास्ट दोन्ही गाड्यांद्वारे चांगले जोडलेले आहे, त्यामुळे मिरज जंक्शनला जाणाऱ्या गाड्या सहज आणि नियमित उपलब्ध आहेत. कोणत्याही स्टेशनवर उतरल्यानंतर कार किंवा टॅक्सी भाड्याने घेऊन चांदोली राष्ट्रीय उद्यानात जाऊ शकता.
रस्त्याने चांदोली राष्ट्रीय उद्यानाला सर्व महत्त्वाची ठिकाणे आणि शहरांना जोडते. अनेक सरकारी (MSRTC – महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ) बस आहेत ज्या नियमित अंतराने राष्ट्रीय उद्यानात जातात. बस व्यतिरिक्त, तुम्ही तुमची वैयक्तिक कार किंवा टॅक्सी बुक करून चांदोली राष्ट्रीय उद्यानात सहज पोहोचू शकता.
