रथ सप्तमी व्रत कथा

आख्यायिकेनुसार, गणिका नावाच्या महिलेने तिच्या संपूर्ण आयुष्यात कधीही कोणतेही दानधर्म केले नव्हते. जेव्हा त्या महिलेचा अंत झाला तेव्हा ती वशिष्ठ ऋषींकडे गेली. त्या महिलेने ऋषींना सांगितले की मी कधीही दान केले नाही, मग मला मोक्ष कसा मिळेल. ऋषींनी सांगितले की माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील सातवा दिवस अचला सप्तमी आहे. या दिवशी केलेल्या दानाचे इतर कोणत्याही दिवसांपेक्षा हजार पट जास्त पुण्य मिळते. या दिवशी, पवित्र नदीत स्नान करा, सूर्याला जल अर्पण करा, दिवा दान करा आणि दिवसातून एकदा मीठाशिवाय अन्न खा. असे केल्याने मनुष्याला मोठे पुण्य प्राप्त होते. सप्तमीच्या सातव्या दिवशी, गणिकेने उपवास केला आणि ऋषी वसिष्ठांनी दिलेल्या सर्व सूचनांचे पालन केले. काही दिवसांनी, गणिकेने तिचा देह सोडला आणि स्वर्गाचा राजा इंद्राच्या अप्सरांचा प्रमुख होण्याचे भाग्य तिला मिळाले.

माघ शुक्ल सप्तमीशी संबंधित कथा पौराणिक ग्रंथांमध्ये उल्लेखित आहे. यानुसार भगवान श्रीकृष्णाचा मुलगा शांब याला त्याच्या शारीरिक शक्तीचा खूप अभिमान होता. एकदा दुर्वासा ऋषी भगवान श्रीकृष्णाला भेटायला आले. ते अनेक दिवसांपासून ध्यान करत होते आणि त्यामुळे त्यांचे शरीर खूप कमकुवत झाले होते. शांब त्यांच्या कमकुवतपणाची थट्टा करू लागला आणि त्यांचा अपमानही करू लागला. यामुळे संतप्त होऊन दुर्वास ऋषींनी शांबला कुष्ठरोग होण्याचा शाप दिला. शांबची ही अवस्था पाहून श्रीकृष्णाने त्याला सूर्याची पूजा करण्यास सांगितले. वडिलांच्या आज्ञेनुसार, शांबने भगवान सूर्याची पूजा करण्यास सुरुवात केली आणि असे केल्याने त्याचा कुष्ठरोग अल्पावधीतच बरा झाला. म्हणून सप्तमीच्या दिवशी सूर्याची पूजा करणार्‍या भक्तांना आरोग्य, पुत्र आणि संपत्ती मिळते. शास्त्रांमध्ये सूर्याला निरोगी म्हटले आहे आणि सूर्याची उपासना करून रोगांपासून मुक्तीचा मार्ग देखील सांगितला आहे.