पौराणिक ग्रंथांनुसार प्राचीन काळी सुमंत नावाचे ऋषी होते, त्यांच्या पत्नीचे नाव दीक्षा होते. काही काळानंतर दीक्षाने एका सुंदर मुलीला जन्म दिला, तिचे नाव सुशीला होते, परंतु काही काळानंतर सुशीलावरून तिच्या आईची सावली नाहीशी झाली. आता ऋषींना मुलीच्या संगोपनाची चिंता वाटू लागली, म्हणून त्यांनी पुन्हा लग्न करण्याचा निर्णय घेतला. त्यांची दुसरी पत्नी आणि सुशीलाच्या सावत्र आईचे नाव कर्कशा होते. तिच्या नावाप्रमाणेच ती स्वभावाने कठोर होती. इकडे सुशीला मोठी होऊ लागली आणि तो दिवस आला जेव्हा ऋषी सुमंतला तिच्या लग्नाची काळजी वाटू लागली. खूप प्रयत्नांनंतर सुशीलाचा कौडिन्य ऋषीसोबत विवाह संपन्न झाला. पण इथेही सुशीलाला गरिबीचा सामना करावा लागला. त्यांना जंगलात भटकावे लागले. एके दिवशी तिने पाहिले की काही लोक अनंत देवाची पूजा करत आहेत आणि हातावर अनंत रक्षासूत्रही बांधत आहेत. भगवान अनंतांच्या व्रताचे महत्त्व जाणून सुशीलाने त्यांना उपासनेची पद्धत विचारली आणि तिचे पालन करून तिने अनंत रक्षासूत्रही मनगटावर बांधले. काही वेळातच तिचे दिवस उलटे जाऊ लागले. ऋषी कौंडिण्य यांना अभिमान वाटू लागला की हे सर्व आपण आपल्या कष्टाने निर्माण केले आहे.
कौंडिण्यांनी हातात अनंत धागा बांधलेला पाहून विचारले. सुशीलाने आनंदाने सांगितले की, हे रक्षासूत्र अनंत देवाची पूजा करून बांधले आहे, त्यानंतरच आपले इतके चांगले दिवस आले आहेत. यावर कौडिन्याला अपमान वाटू लागला की सुशीला आपल्या मेहनतीचे श्रेय तिच्या पूजेला देत आहे. त्यांनी तो धागा काढला. यामुळे भगवान अनंत क्रोधित झाले आणि काही वेळातच कौंडिण्य सिंहासनावरून जमिनीवर पडले. मग एका विद्वान ऋषींनी त्यांना त्यांच्या कृतीची जाणीव करून दिली आणि कौंडिण्यांना त्यांच्या कृत्याबद्दल पश्चात्ताप करण्यास सांगितले. त्यांनी सलग 14 वर्षे अनंत चतुर्दशीचे व्रत केले, त्यानंतर भगवान श्री हरी प्रसन्न झाले आणि कौंडिण्य आणि सुशीला पुन्हा सुखाने राहू लागले.
