गाईचे महत्त्व हिंदू धर्मात-वसुबारसच्या निमित्ताने जाणून घ्या
बुधवार, 8 ऑक्टोबर 2025 (12:17 IST)
दिवाळी काही दिवसातच सुरु होत आहे. व दिवाळी दिवसांमधील एक महत्वाचा दिवस म्हणजे वसुबारस होय. वसुबारसला गाय आणि वासरूची पूजा केली जाते. तसेच वसुबारस हा सण हिंदू धर्मात गायीला समर्पित आहे. हिंदू धर्मात गायीचे विशेष महत्त्व अधोरेखित करतो. गाय हिंदू धर्मात पवित्र आणि पूजनीय मानली जाते, आणि वसुबारसला तिचे पूजन करून तिचे आशीर्वाद घेतले जातात.
गायीचे हिंदू धर्मातील महत्त्व-
लक्ष्मीचे प्रतीक-
हिंदू धर्मात गायीला "कामधेनू" म्हणजेच सर्व इच्छा पूर्ण करणारी मानली जाते. ती माता लक्ष्मीचे स्वरूप मानली जाते, जी संपत्ती आणि समृद्धीची देवता आहे. वसुबारसला गायीची पूजा केल्याने घरात सुख, शांती आणि समृद्धी येते अशी श्रद्धा आहे.
गायीचे दूध गोमूत्र-
गायीचे दूध आणि गोमूत्र हे हिंदू धर्मातील पूजा, यज्ञ आणि धार्मिक विधींमध्ये पवित्र मानले जातात. वसुबारसला दूध-दही खाण्याची परंपरा याच कारणामुळे आहे, कारण हे पदार्थ सात्त्विक आणि पवित्र मानले जातात.
गाय जीवनाचा आधार-
भारत हा कृषिप्रधान देश आहे, आणि गायींचे कृषी संस्कृतीत मोलाचे योगदान आहे. गायीचे शेण आणि गोमूत्र खत म्हणून वापरले जाते. वसुबारस हा सण गायीच्या या योगदानाचा सन्मान करतो आणि ग्रामीण जीवनात तिचे महत्त्व अधोरेखित करतो.
आयुर्वेदात महत्व-
गायीला सात्त्विक प्राणी मानले जाते, जी पर्यावरण संतुलन राखण्यास मदत करते. तिचे शेण आणि गोमूत्र यांचा वापर आयुर्वेदात औषधी म्हणून केला जातो.
वैदिक संदर्भ-
वैदिक साहित्यात गायीला संपत्ती आणि समृद्धीचे प्रतीक मानले आहे. भगवान श्रीकृष्ण यांचा गायींशी विशेष संबंध आहे, कारण ते "गोपाळ" आणि "गोविंद" म्हणून ओळखले जातात. वसुबारसला गाय आणि वासरांचे पूजन करणे हे श्रीकृष्णाच्या भक्तीशीही जोडलेले आहे.
सामाजिक मूल्य-
गायीला माता मानून तिची सेवा आणि संरक्षण करणे हे हिंदू धर्मातील कर्तव्य मानले जाते. वसुबारस हा सण समाजाला गायीच्या संरक्षणाचे आणि तिच्या योगदानाचे महत्त्व स्मरण करून देतो. अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे.या माहितीचीपूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.